Από την ώριμη και γερασμένη Ευρώπη προς την ανερχόμενη Αφρική. Από τη σταθερότητα των αναπτυγμένων αγορών στην αβεβαιότητα αλλά και τον δυναμικό παλμό μιας ηπείρου που αλλάζει πρόσωπο. Η Coca-Cola HBC, η πολυεθνική με ελληνικό DNA, αποφάσισε να γυρίσει σελίδα. Με την εξαγορά του 75% της Coca-Cola Beverages Africa (CCBA) έναντι 2,6 δισ. δολαρίων, μετατρέπεται στον δεύτερο μεγαλύτερο εμφιαλωτή της Coca-Cola παγκοσμίως, πίσω μόνο από τη μεξικανική FEMSA, η οποία παράγει το 11,1% του συνολικού όγκου του συστήματος παγκοσμίως.
Το στοίχημα των αριθμών
Η συμφωνία, μία από τις μεγαλύτερες στην ιστορία των καταναλωτικών προϊόντων στην Αφρική όπως επισημαίνει η Rothschild, η οποία ενήργησε ως αποκλειστικός σύμβουλος της The Coca-Cola Company, αποτιμά την CCBA στα 3,4 δισ. δολάρια.
Η Coca-Cola HBC αποκτά τα μερίδια της The Coca-Cola Company (41,5%) και της Gutsche Family Investments (33,5%), πληρώνοντας με μετρητά και μετοχές. Για τη χρηματοδότηση της συναλλαγής εξασφαλίστηκε γέφυρα χρηματοδότησης 2,5 δισ. ευρώ, από τα οποία 1,4 δισ. καλύπτουν το τίμημα και τα υπόλοιπα 1,1 δισ. θα χρησιμοποιηθούν για πιθανή αναχρηματοδότηση χρέους της CCBA. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την πλήρη εξαγορά του 100% της αφρικανικής θυγατρικής εντός έξι ετών από την ολοκλήρωση.
Η συναλλαγή προσθέτει στο χαρτοφυλάκιο της Coca-Cola HBC 14 αφρικανικές αγορές: Νότια Αφρική, Ουγκάντα, Κένυα, Αιθιοπία, Μοζαμβίκη, Τανζανία, Ναμίμπια, Κομόρες, Μαγιότ, Ζάμπια, Μποτσουάνα, Εσουατίνι, Λεσότο και Μαλάουι, που έρχονται να προστεθούν στη Νιγηρία και την Αίγυπτο.
Έτσι η νέα μεγαλύτερη οντότητα, με ενοποιημένα έσοδα άνω των 14 δισ. ευρώ και κέρδη προ τόκων και φόρων 1,4 δισ. ευρώ, θα καλύπτει πάνω από το 50% του πληθυσμού της Αφρικής και περισσότερο από το 60% του ΑΕΠ της ηπείρου, εξυπηρετώντας συνολικά 800 εκατομμύρια καταναλωτές σε 43 χώρες.
Αγοράζει μέλλον
Με αυτή την εξαγορά, η Coca-Cola HBC στην ουσία αγοράζει μέλλον. Το είπε άλλωστε καθαρά ο CEO Zoran Bogdanovic στη χθεσινή ενημέρωση των αναλυτών: "Αυτή η εξαγορά αφορά την ανάπτυξη, όχι τις συνέργειες κόστους".
Η φράση, αν και ακούγεται απλή, σηματοδοτεί ριζική αλλαγή φιλοσοφίας. Η ελληνική πολυεθνική δεν επενδύει για να "κόψει λίπος", αλλά για να χτίσει όγκο, παρουσία, brand equity και πιστότητα καταναλωτή, όλα σε μια ήπειρο όπου η Coca-Cola είναι σχεδόν συνώνυμη με τον εκσυγχρονισμό του λιανεμπορίου.
Η CCBA ιδρύθηκε το 2016 και ήδη είναι ο μεγαλύτερος εμφιαλωτής της Coca-Cola στην Αφρική, με ετήσιο κύκλο εργασιών 3,6 δισ. δολάρια και κέρδη προ τόκων και φόρων με περιθώριο 7,3% το 2024. Ανάμεσα σ’ αυτούς τους αριθμούς κρύβεται και αρκετή αστάθεια. Το 2022, η CCBA είχε αρνητικό περιθώριο κερδών προ τόκων και φόρων, καταγράφοντας ζημιές 131 εκατ. δολαρίων λόγω απομειώσεων 312 εκατ. στην Αιθιοπία από προσαρμογές υπερπληθωρισμού. Το 2023 η εικόνα βελτιώθηκε με περιθώριο 5,2% και κέρδη 177 εκατ. δολαρίων, για να φτάσει στο 7,3% το 2024.
Η Coca-Cola HBC αναγνωρίζει ότι τα περιθώρια EBIT της CCBA έχουν πιεστεί από την πανδημία και τις συναλλαγματικές αναταράξεις, αλλά εκτιμά ότι οι επενδύσεις σε παραγωγή, logistics, ψύξη και ψηφιακές υποδομές θα οδηγήσουν σε ανάκαμψη.
Δεδομένων μάλιστα των χαμένων μεριδίων όγκου μετά την αποχώρησή της από τη Ρωσία το 2022, αυτή η εξαγορά σε μια αγορά με νεανικό κοινό που σταδιακά πλουτίζει και αστικοποιείται λειτουργεί σαν στρατηγική αντιστάθμιση, την ώρα που οι πιέσεις κόστους λόγω της αβεβαιότητας γύρω από τους αμερικανικούς δασμούς επηρεάζουν το καταναλωτικό κλίμα παγκοσμίως.
Το μυστήριο των δικαιωμάτων προαίρεσης
Πίσω όμως από το mega deal των 2,6 δισ. δολάρια υπάρχει μια λεπτομέρεια. Η Coca-Cola HBC αγοράζει το 75% τώρα, αλλά εξασφαλίζει δικαίωμα προαίρεσης αγοράς (call option) του υπόλοιπου 25% που θα παραμείνει στην The Coca-Cola Company μεταξύ τριών και πέντε ετών από την ολοκλήρωση. Αντίστροφα, η Coca-Cola Company μπορεί να ασκήσει δικαίωμα πώλησης (put option) μεταξύ τριάμισι και έξι ετών.
Δεν υπάρχουν προκαθορισμένοι στόχοι, δείκτες απόδοσης ή προαπαιτούμενα για την άσκηση των δικαιωμάτων, ενώ δεν υπάρχει προσυμφωνημένος μηχανισμός αποτίμησης. Η τιμή θα διαπραγματευτεί όταν έρθει η ώρα της οριστικοποίησης, κάπου μεταξύ 2028 και 2031.
Πρόκειται για περίοδο γνωριμίας πριν τον τελικό γάμο. Η Coca-Cola HBC αγοράζει χρόνο για να ενσωματώσει, να μάθει, να δοκιμάσει τις δυνατότητές της, χωρίς την πίεση προκαθορισμένων δεικτών. Αναλαμβάνει όμως το ρίσκο να μην γνωρίζει πόσο θα κοστίσει το υπόλοιπο 25% όταν έρθει η ώρα της οριστικής εξαγοράς.
Οι προκαταβολικές επενδύσεις
Η διοίκηση παραδέχτηκε ότι η επιτάχυνση των πωλήσεων απαιτεί επένδυση και βελτιωμένη εκτέλεση, ιδίως στη διανομή, στην ψύξη, στις εμπορικές δράσεις. Βραχυπρόθεσμα, οι επενδύσεις αυτές θα ασκήσουν πίεση στα περιθώρια κέρδους της CCBA, που ήδη παλεύουν να ανακάμψουν μετά τις δοκιμασίες του 2022.
Σε ό,τι αφορά το παραγωγικό δίκτυο διευκρινίστηκε πως "Το δίκτυο της CCBA είναι αρκετά καλά κατανεμημένο σε όλες τις χώρες και η συντριπτική πλειοψηφία από ό,τι πωλείται παράγεται τοπικά εντός των αντίστοιχων χωρών." Η τοπική παραγωγή μειώνει τον εφοδιαστικό κίνδυνο και τα μεταφορικά κόστη, αλλά είναι δυσκολότερο να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας όταν η παραγωγή είναι τόσο κατακερματισμένη.
Θυσιάζεται το πρόγραμμα επαναγοράς μετοχών
Η εξαγορά είχε και μια άμεση συνέπεια. Η Coca-Cola HBC ακύρωσε με άμεση ισχύ το υφιστάμενο πρόγραμμα επαναγοράς μετοχών, του οποίου είχε ολοκληρώσει περίπου το 60%. Ο CFO Αναστάσιος Σταμούλης επιβεβαίωσε ότι οι προτεραιότητες κατανομής κεφαλαίου παραμένουν αμετάβλητες. Πρώτα οι επενδύσεις στην επιχείρηση, έπεται η προοδευτική πολιτική μερίσματος, και όταν εμφανίζονται ευκαιρίες, στρατηγικές εξαγορές που δημιουργούν αξία για τους μετόχους.
Η μόχλευση μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής θα κινηθεί προς το υψηλό άκρο του μεσοπρόθεσμου στόχου 1,2-2,0 φορές καθαρό δανεισμό προς EBITDA. Παρόλα αυτά, η διοίκηση δεν αναμένει επίπτωση στην πιστοληπτική αξιολόγηση της εταιρείας, που διατηρεί investment grade ratings με BBB+ από την S&P και Baa1 από τη Moody's. Η δέσμευση παραμένει σαφής: αποκλιμάκωση της μόχλευσης και αποπληρωμή του χρέους μέσω της ισχυρής ταμειακής ροής που χαρακτηρίζει την εταιρεία τα τελευταία χρόνια.
Ενδεικτικό της εμπιστοσύνης της διοίκησης είναι πως χθες, η Coca-Cola HBC παρουσίασε αποτελέσματα τρίτου τριμήνου με οργανική αύξηση εσόδων 5% και επιβεβαίωσε τις ετήσιες προβλέψεις της. Οργανική αύξηση εσόδων 8,1% στους εννέα μήνες του 2025, με αύξηση όγκου 1,1% παρά το μικτό καταναλωτικό περιβάλλον και λιγότερο ευνοϊκές καιρικές συνθήκες σε ορισμένες αγορές.
Συμβολική εισαγωγή στο Γιοχάνεσμπουργκ
Για να αποδείξει ότι δεν πρόκειται για απλή οικονομική συναλλαγή αλλά για μακροχρόνια δέσμευση, η Coca-Cola HBC θα επιδιώξει στο Γιοχάνεσμπουργκ δευτερεύουσα εισαγωγή των μετοχών της στο Χρηματιστήριο του περίπου την ίδια στιγμή με την ολοκλήρωση της εξαγοράς. Η εταιρεία είναι ήδη εισηγμένη στο Λονδίνο (κύρια εισαγωγή) και στην Αθήνα (δευτερεύουσα), και η προσθήκη του Γιοχάνεσμπουργκ στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα στην τοπική κοινωνία και στους επενδυτές ότι η Coca-Cola HBC έρχεται για να μείνει.
Η Νότια Αφρική αντιπροσωπεύει το 60% των όγκων της CCBA και αποτελεί την πιο ώριμη από τις 14 αγορές. Η παρουσία στο τοπικό χρηματιστήριο δεν είναι απλά συμβολική κίνηση, αλλά και πρακτική υποστήριξη της ρευστότητας της μετοχής σε μια αγορά που η τοπική επενδυτική κοινότητα αξιολογεί με τα δικά της κριτήρια.
Η κούρσα προς την ολοκλήρωση
Η συναλλαγή αναμένεται να κλείσει μέχρι το τέλος του 2026, υπό τον όρο ότι θα λάβει τις απαραίτητες ρυθμιστικές εγκρίσεις από τις αρχές ανταγωνισμού σε 14 διαφορετικές χώρες. Μέχρι τότε, η Coca-Cola Company θα διατηρεί το 25% και οι δύο εταιρείες έχουν δεσμευτεί να συνεργαστούν στενά για την ομαλή μετάβαση και τη διατήρηση της επιχειρηματικής συνέχειας.
Στη μεταβατική περίοδο θα υπογραφούν νέες συμβάσεις εμφιάλωσης διάρκειας δέκα ετών με δικαίωμα παράτασης για άλλα δέκα, σε όρους παρόμοιους με εκείνους που διέπουν τις σχέσεις της Coca-Cola HBC με τη μητρική εταιρεία στις υπόλοιπες της αγορές. Παράλληλα, θα τεθεί σε λειτουργία μια νέα συμφωνία μετόχων που θα προβλέπει ειδικές διατάξεις για τη διακυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος της Coca-Cola Company να προτείνει διοικητικά στελέχη ανάλογα με το μερίδιό της.
Το ταξίδι από το Τσουγκ στο Γιοχάνεσμπουργκ, από την Αθήνα στην Καμπάλα, από τη Βαρσοβία στο Ναϊρόμπι, έχει μόλις ξεκινήσει. Και το μόνο σίγουρο είναι ότι τα επόμενα χρόνια θα κρίνουν αν αυτή η στροφή προς την Αφρική θα επιβεβαιώσει την αισιοδοξία της Coca-Cola HBC για τις αναδυόμενες αγορές.
Ξανθή Γούναρη (Αναδημοσίευση από Forbes)
Add comment
Comments