Τα μετρητά στην Ελλάδα υποχωρούν,τα κρατικά έσοδα αυξάνονται

Published on October 6, 2025 at 12:04 PM

Η Ελλάδα ήταν από τις πρωταθλήτριες στη χρήση μετρητών ανάμεσα στις χώρες της ευρωζώνης πριν από μια δεκαετία και πλέον, αλλά αυτό αλλάζει. Όσο περισσότερο μάλιστα η χρήση αυξάνεται τόσο μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος δημιουργείται, λόγω αύξησης των εσόδων.

Κάθε φορά που διαβάζουμε για κάποια απάτη, όπως τηλεφωνικές με θύματα ηλικιωμένους, στη μέση είναι μετρητά  και τιμαλφή. Ακόμη, τα πολλά άτομα ή/και επιχειρήσεις που εμπλέκονται σε πράξεις φοροδιαφυγής χρησιμοποιούν μετρητά. 

Είναι λογικό, αφού τα μετρητά δεν αφήνουν ψηφιακό αποτύπωμα και δεν καταγράφονται από κάποια εταιρεία πληρωμών, τράπεζες κ.λπ. Με άλλα λόγια, προστατεύουν την ιδιωτικότητα όπως λένε οι υποστηρικτές τους. Ένα άλλο πλεονέκτημά τους είναι πως μετρητά μπορεί να έχουν όλοι - και αυτοί που δυσκολεύονται με την τεχνολογία όπως οι ηλικιωμένοι. Επίσης, είναι γενικώς αποδεκτά και σου δίνουν τη δυνατότητα να τσεκάρεις εύκολα τι πληρώνεις ενώ δεν υπάρχουν χρεώσεις στις συναλλαγές. 

Όλα αυτά εξηγούν γιατί το 52% του συνόλου των συναλλαγών στη ζώνη του ευρώ έγιναν με την πληρωμή μετρητών, δηλαδή χαρτονομισμάτων και κερμάτων, το 2024, σύμφωνα με έρευνα της ΕΚΤ στην οποία συμμετείχαν 40.000 άτομα. 

Όμως, το μερίδιό τους ήταν πολύ μικρότερο στη συνολική αξία των συναλλαγών καθώς ανήλθε σε 39%. Προφανώς, οι πληρωμές είναι ηλεκτρονικές για μεγάλα ποσά. 

Η χρήση μετρητών στις συναλλαγές δεν ξεπερνούσε το 50% σε μόλις 6 από τις 20 χώρες της ευρωζώνης πέρυσι. Συγκεκριμένα, τα μετρητά χρησιμοποιήθηκαν στο 22% των συνολικών συναλλαγών που έγιναν στην Ολλανδία, 27% στη Φινλανδία, 37% στο Λουξεμβούργο, 39% στο Βέλγιο και στην Εσθονία, 43% στη Γαλλία, 45% στη Λετονία, 48% στην Κύπρο (!) και 49% στην Ιρλανδία.

Από την άλλη πλευρά, πρωταθλήτρια στη χρήση μετρητών ήταν η Μάλτα με 67% και ακολούθησαν η Σλοβενία με 64%, η Αυστρία με 62% και η Ιταλία με 61%. Είναι εντυπωσιακό ότι η Γερμανία και η Ελλάδα βρίσκονται λίγο πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, με τα μετρητά να χρησιμοποιούνται στο 53% και 54% των συνολικών συναλλαγών το 2024. 

Η εικόνα δεν διαφοροποιείται πολύ για την Ελλάδα ως προς το μερίδιο της αξίας των συναλλαγών με μετρητά καθώς είναι λίγο πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης (39%) με 42%. Αντίθετα, η Γερμανία υποχωρεί κάτω από τον μέσο όρο με 30% και η Κύπρος ανεβαίνει λίγο πάνω από τον μέσο όρο και την Ελλάδα με 43%.

Προφανώς, το κύριο επιχείρημα εναντίον της χρήσης των μετρητών στις συναλλαγές είναι η φοροδιαφυγή, η οποία στερεί έσοδα από το κρατικό ταμείο. Φυσικά, υπάρχουν κι άλλα, όπως η υγιεινή, καθώς τα μετρητά έχουν μικρόβια, και ο αυξημένος κίνδυνος κλοπής.

Η ενθάρρυνση των ηλεκτρονικών πληρωμών και η μείωση των μετρητών, η οποία έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις μετά την πανδημία, εξηγούν σε σημαντικό βαθμό την υπέρβαση του στόχου για τα κρατικά έσοδα κατά 5,8 δισ. ευρώ το 2024. Αν μάλιστα οι εκτιμήσεις είναι σωστές, κάτι παρόμοιο θα επαναληφθεί φέτος. Ήδη, υπάρχουν δείγματα γραφής στο 8μηνο.

Όμως, είναι επίσης λογικό να αναμένει κάποιος ότι η αυξητική τάση δεν θα είναι της ίδιας έντασης μετά το 2026, αν δεν ληφθούν κι άλλα μέτρα για τον περιορισμό της χρήσης των μετρητών σε μικρές συναλλαγές, π.χ. μέχρι 50 ή 100 ευρώ.  

Έτσι, τα μετρητά θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές και ταυτόχρονα θα αυξηθεί η διαφάνεια και θα μειωθεί η φοροδιαφυγή, ενισχύοντας τα φορολογικά έσοδα. Τα τελευταία θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στη μείωση του δημόσιου χρέους ή/και στη μείωση των φορολογικών συντελεστών ή/και στην αύξηση των κρατικών επενδυτικών δαπανών. Όμως, θα πρέπει να πειστεί επίσης η ΕΚΤ. Κι αυτό δεν είναι σίγουρο όσο οι συναλλαγές με μετρητά στη Γερμανία παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. 

 

Dr Money (Αναδημοσίευση από Capital)

 

Add comment

Comments

There are no comments yet.