Αυτό ίσως είναι το καλύτερο που μπορεί να ελπίζει η Ουκρανία

Published on November 28, 2025 at 4:55 PM

"Αυτές είναι οι εποχές που δοκιμάζουν τις ψυχές των ανθρώπων," έγραφε ο  πολιτικός ακτιβιστής και φιλόσογος Thomas Paine τις σκοτεινές μέρες του Δεκεμβρίου του 1776, καθώς ο πόλεμος της Αμερικής για την απελευθέρωση από τους Βρετανούς φαινόταν καταδικασμένος. Σε μια προσπάθεια να αναπτερώσει το πεσμένο ηθικό, συνέχισε: "Η τυραννία, όπως και η κόλαση, δεν νικιέται εύκολα. Ωστόσο, έχουμε αυτή την παρηγοριά μαζί μας, ότι όσο σκληρότερη είναι η σύγκρουση, τόσο πιο ένδοξος θα είναι ο θρίαμβος." Η νίκη αυτή ήταν έντονα αμφίβολη για μεγάλο μέρος του πολέμου, αλλά οι επαναστάτες επέμειναν και με τη γαλλική βοήθεια - η οποία συχνά υποβαθμίζεται έκτοτε - θριάμβευσαν μετά από οκτώ χρόνια βίαιων συγκρούσεων.

Ο αγώνας της Ουκρανίας ήταν μακρύτερος. Στην πραγματικότητα, η χώρα αγωνίζεται για να απελευθερωθεί από τη Ρωσία από το 2014, και αυτή τη στιγμή, αυτές οι στιγμές, πράγματι, δοκιμάζουν τις ουκρανικές ψυχές. Μέχρι στιγμής, υπάρχουν ελάχιστοι λόγοι για αισιοδοξία ότι, παρά τον ηρωισμό της, η Ουκρανία μπορεί να ανατρέψει τα πράγματα. Η χώρα είναι απίθανο να βγει από τον πιο επικίνδυνο χειμώνα του πολέμου σε ισχυρότερη θέση. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσε να βρίσκεται σε πολύ πιο αδύναμη κατάσταση - στο πεδίο της μάχης, στο εσωτερικό μέτωπο και όσον αφορά την εσωτερική της πολιτική. Πράγματι, καθώς προσπαθεί να βρει τον δρόμο της μέσα από το διχαστικό "ειρηνευτικό σχέδιο" της Αμερικής, αυτό μπορεί να είναι το καλύτερο που μπορεί να ελπίζει η Ουκρανία - ή τουλάχιστον κάποια παραλλαγή του που δεν θα συνεπάγεται την αποχώρηση από το έδαφος στην ανατολική Ουκρανία που έχει καταφέρει μέχρι και σήμερα να διατηρήσει.

Στο πεδίο της μάχης, οι δυνάμεις της Ουκρανίας βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε μεγάλη πίεση και σε αριθμητικά μειονεκτική θέση. Ή, όπως υποστήριξε πρόσφατα η βουλευτής Mariana Bezuhla: "Οι Ουκρανοί διοικητές απλώς δεν μπορούν να συμβαδίσουν και παρασύρονται μέσα σε ένα πλαίσιο που έχει ορίσει ο εχθρός." Εν τω μεταξύ, στο εσωτερικό μέτωπο, οι σφοδρές ρωσικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και οι αεροπορικές επιδρομές υποβαθμίζουν το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας και καταστρέφουν τις υποδομές φυσικού αερίου, οι οποίες διατηρούν ζεστό το 60% των Ουκρανών κατά τους παγωμένους χειμερινούς μήνες.

Η χώρα ξεμένει επίσης από χρήματα. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς μια Ευρώπη βυθισμένη στο χρέος να παρέχει τα $250 δισ. που θα χρειαστεί το Κίεβο σε μετρητά και όπλα για να διατηρήσει τον αγώνα για άλλα τέσσερα χρόνια - και αυτό επιπλέον του δανείου αποζημιώσεων ύψους $140 δισ. που μπορεί να προσφερθεί εάν το Βέλγιο άρει το βέτο του στη χρήση των ακινητοποιημένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας που τηρούνται στις Βρυξέλλες.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η Ουκρανία μαστίζεται από ένα τεράστιο σκάνδαλο διαφθοράς που φαίνεται να εμπλέκει άτομα της ουκρανικής προεδρίας, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη συμμάχων και Ουκρανών. Παρέχει επίσης σε όσους βρίσκονται στην κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump και στο κίνημα MAGA πυρομαχικά για να υποστηρίξουν ότι η Ουάσινγκτον πρέπει να τελειώνει με την Ουκρανία. Και τώρα, φυσικά, το Κίεβο πρέπει να αντιμετωπίσει μια αμφιλεγόμενη προσπάθεια των ΗΠΑ να τερματίσουν τον πόλεμο της Ρωσίας, η οποία έχει προχωρήσει σε μια τόσο χαοτική διπλωματική διαδικασία που δεν θα ήταν εκτός τόπου σε ένα επεισόδιο του "The West Wing."

Κατά καιρούς, οι διαπραγματεύσεις έχουν καταλήξει σε φάρσα, με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Marco Rubio να ακυρώνει το αρχικό ειρηνευτικό σχέδιο για ένα λεπτό, λέγοντας ότι προήλθε από τη Ρωσία και όχι από μια πρόταση της κυβέρνησης Trump, μόνο και μόνο για να υποχωρήσει το επόμενο λεπτό. Και νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ένα δημοσίευμα του Reuters υπαινίχθηκε ότι το σχέδιο των 28 σημείων, στην πραγματικότητα, βασίστηκε σε μια ρωσική πρόταση που αξιωματούχοι του Κρεμλίνου κοινοποίησαν στους Αμερικανούς ομολόγους τους στα μέσα Οκτωβρίου.

Αλλά παρά όλες αυτές τις ανοησίες - συμπεριλαμβανομένων των αναφορών ότι ο Ειδικός Απεσταλμένος Steve Witkoff προπόνησε τον υψηλόβαθμο βοηθό του Κρεμλίνου, Yuri Ushakov, σχετικά με το πώς πρέπει να μιλήσει ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin στον Trump - μια τροποποιημένη έκδοση 19 σημείων του "ειρηνευτικού σχεδίου" μπορεί κάλλιστα να είναι η καλύτερη που μπορεί ρεαλιστικά να περιμένει η Ουκρανία, παρόλο που ευνοεί σε μεγάλο βαθμό τη Ρωσία. Mια ουκρανική νίκη ήταν πάντα απίθανη - δηλαδή αν με τη νίκη εννοείται η αποκατάσταση των συνόρων του 1991 και η ένταξη στο ΝΑΤΟ. Αυτό δεν οφείλεται σε κανένα λάθος της Ουκρανίας, του Δαβίδ στη μάχη κατά του Γολιάθ, αλλά μάλλον στους Δυτικούς συμμάχους του Κιέβου, οι οποίοι δεν ήταν ποτέ διορατικοί ή πρακτικοί στη σκέψη τους, πόσο μάλλον έτοιμοι να κάνουν ό,τι ήταν απαραίτητο για να νικήσουν τον ρεβανσισμό της Ρωσίας και να κατατροπώσουν ένα καθεστώς Putin που δεν αδιαφορεί για τον αριθμό των νεκρών ακόμη και των δικών του στρατευμάτων.

Παρά την υπερβολική ρητορική τους, σε κανένα στάδιο της σύγκρουσης οι σύμμαχοι της Ουκρανίας δεν έχουν συμφωνήσει σε σαφείς πολεμικούς στόχους. Κάποιοι πίεσαν για μια συζήτηση, μεταξύ των οποίων ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Gabrielius Landsbergis, ο οποίος ανησυχούσε για μια αναντιστοιχία μεταξύ της δυτικής μεγαλοπρέπειας και αυτού που οι ΗΠΑ και η Ευρώπη ήταν πραγματικά διατεθειμένες να κάνουν και να δώσουν. "Μιλάμε για νίκη και μιλάμε για το να σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας μέχρι το τέλος - αλλά ας μιλήσουμε και για αυτό," δήλωσε στο POLITICO σε μια συνέντευξη του 2023. Αλλά αυτή η συζήτηση δεν έγινε ποτέ λόγω φόβων ότι θα διέλυε τους συμμάχους.

Παρ' όλα αυτά, οι Δυτικοί ηγέτες συνέχισαν να χαρακτηρίζουν τον πόλεμο ως μια μάχη μεταξύ καλού και κακού, με τεράστια διακυβεύματα για τη δημοκρατία. Τον παρουσίασαν ως μια μάχη όχι μόνο για εδάφη αλλά και μεταξύ φιλελεύθερων και αυταρχικών αξιών, και ως μια μάχη με παγκόσμιες συνέπειες. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, γιατί να περιορίζεσαι σε αυτό που προμηθεύεις; Γιατί να καθυστερείς την προμήθεια πυρομαχικών και αρμάτων μάχης μεγάλου βεληνεκούς; Γιατί να καθυστερείς την προμήθεια F-16; Και γιατί να εμποδίσεις την Ουκρανία να χρησιμοποιήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που παρέχονται από τη Δύση για να χτυπήσει βαθύτερα στη Ρωσία; Ή, όπως ο πρώην ανώτατος διοικητής της Ουκρανίας, στρατηγός Valery Zaluzhny, δήλωσεεξοργισμένος στην Washington Post: "Για να σώσω τον λαό μου, γιατί πρέπει να ζητήσω άδεια από κάποιον για το τι να κάνω σε εχθρικό έδαφος;"

Για τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας, Dmytro Kuleba, παρά τις διαβεβαιώσεις περί στήριξης της Ουκρανίας για όσο χρειαστεί, η Δύση δεν κατάλαβε ποτέ πραγματικά τη σημασία ή τις συνέπειες του πολέμου: "Δεν μπορείς να κερδίσεις έναν πόλεμο όπου η Ρωσία γνωρίζει ξεκάθαρα ποιος είναι ο στρατηγικός της στόχος με κάθε λεπτομέρεια· [όπου] η Ουκρανία γνωρίζει ποιος είναι ο στρατηγικός της στόχος με κάθε λεπτομέρεια· [όπου] η Δύση, χωρίς την οποία η Ουκρανία δεν μπορεί να κερδίσει, δεν ξέρει για τι αγωνίζεται," δήλωσε επίσης στο POLITICO πέρυσι. "Αυτή είναι η πραγματική τραγωδία αυτού του πολέμου."

Το σχέδιο των 19 σημείων που συζητείται αυτή τη στιγμή αποτελεί, φυσικά, βελτιωμένη έκδοση σε σχέση με το αρχικό σχέδιο των 28 σημείων - παρ' όλα αυτά, είναι άδικο και επαίσχυντο. Αλλά αυτό συμβαίνει αν μειώσετε τις στρατιωτικές σας δυνάμεις και την παραγωγή όπλων για δεκαετίες, δεν χαράξετε κόκκινες γραμμές και δεν θέσετε δύσκολες ερωτήσεις πριν δώσετε μεγάλες υποσχέσεις. Για την Ουκρανία, μια τόσο κακή συμφωνία που την αφήνει με αδύναμες εγγυήσεις ασφαλείας, χωρίς το 20% του εδάφους της και της απαγορεύει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, θα έχει μεγάλες εσωτερικές συνέπειες και θα ενέχει την υψηλή πιθανότητα εμφυλίου πολέμου.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς θα μπορούσαν να αντιδράσουν ο στρατός και οι βετεράνοι του. Πολλοί από αυτούς θα το δουν ως μαχαιριά στην πλάτη, μια εξοργιστική προδοσία που πρέπει να τιμωρηθεί. Θα σημαίνει επίσης την επιβράβευση της τραμπούκικης συμπεριφοράς του Putin και καμία πραγματική λογοδοσία για την κτηνώδη φύση της φρικτής συμπεριφοράς του στρατού του ή τις παράνομες, απεχθές απελάσεις από τα κατεχόμενα μέρη της Ουκρανίας στη Ρωσία. Και, αναμφίβολα, θα ενθαρρύνει τον άξονα των αυταρχικών δυνάμεων. Η Αμερικανική Επανάσταση είχε διαρκείς παγκόσμιες συνέπειες - το ίδιο θα συμβεί και με αυτόν τον πόλεμο.

 

Jamie Dettmer (Αναδημοσίευση από Politico)

Επιμέλεια/Απόδοση: Μ.Κ. 

 

Add comment

Comments

There are no comments yet.