Είναι αποκλειστικά Ελληνικός ο πληθωρισμός;

Ο πληθωρισμός είναι μεγάλο αγκάθι στα οικονομικά ενός νοικοκυριού. Περιορίζει δραστικά το ύψος του διαθέσιμου εισοδήματος, απορροφά τις όποιες αυξήσεις στα εισοδήματα, δυσχεραίνει την καθημερινότητα, μειώνει τις καταναλωτικές δαπάνες, σε βαθμό που να ροκανίζει και την κατανάλωση βασικών αγαθών για νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα.

Ο πληθωρισμός (όπως ανάφερε συχνά και ο νομπελίστας οικονομολόγος Milton Friedman), είναι ένας έμμεσος φόρος που πληρώνει ο καταναλωτής, λόγω των αστοχιών των κυβερνήσεων στη διαχείριση της νομισματικής πολιτικής. Όταν οι κυβερνήσεις (που έχουν και τα εκτυπωτικά μηχανήματα) τυπώνουν απεριόριστες ποσότητες χρήματος, ή έστω ποσότητες σημαντικά μεγαλύτερες από την ετήσια αύξηση της συνολικής παραγωγής στην οικονομία, το παραπανίσιο αυτό χρήμα υπερθερμαίνει την οικονομία και αυξάνει τις πληθωριστικές πιέσεις. Και προφανώς και όταν οι κυβερνήσεις ξοδεύουν χρήματα που δεν παράγονται από την οικονομία, αλλά τα δανείζονται αφειδώς εκτοξεύοντας τις δανειακές υποχρεώσεις του κράτους, και εν τέλει των ίδιων των πολιτών.

Εμείς ως χώρα έχουμε εκτυπωτικό μηχάνημα; Είχαμε επί δραχμής ένα στον Χολαργό. Ο μόνος που πίστευε ότι ακόμα λειτουργεί ήταν ο Λαφαζάνης. Φαντάζομαι θα έχει αφήσει επιγόνους στον πολιτικό στίβο, αλλά ακόμα θα ντρέπονται να το ομολογήσουν. Όχι, δεν έχουμε. Πλέον τα εκτυπωτικά μηχανήματα έχουν συγκεντρωθεί στην ΕΚΤ (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) και αυτή χειρίζεται την κοινή νομισματική πολιτική. Και τυπώνει, ασταμάτητα. Και προς τούτο και ο πληθωρισμός. Αν εξαιρέσουμε και συγκυριακές επιβαρύνσεις που είχαν να κάνουν με την πανδημία αρχικά και με τον πόλεμο στην Ουκρανία στη συνέχεια.

Όπως θα διαπιστώσετε στον πίνακα που η Eurostat δημοσίευσε και αναφέρει τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για 20 χώρες της Ε.Ε., όλες είναι στη ζώνη ενός πληθωρισμού, ευτυχώς ακόμα σε ελεγχόμενα επίπεδα. Πιο έντονα προβλήματα πχ αντιμετωπίζει το Ηνωμένο Βασίλειο.

Στην Ελλάδα θεωρούμε ότι είναι ένα αποκλειστικά Ελληνικό φαινόμενο, για το οποίο ευθύνεται αποκλειστικά η κυβέρνηση. Προφανώς ο κάτοικος στη Μαγκουφάνα που πληρώνει ακριβότερα για τη χοιρινή μπριζόλα λαιμού, ουδόλως ενδιαφέρεται για τον πληθωρισμό στη Μάλτα, όμως όσοι συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο οφείλουν να είναι πιο σοβαροί όταν αναλαμβάνουν να τον "ενημερώσουν."

Σε τι φταίει η κυβέρνηση; Αφήνει, λένε, τα καρτέλ να λειτουργούν ασύδοτα. Αν ρωτήσει κάποιος έναν από αυτούς, ποια είναι τα καρτέλ, θα εξαφανιστεί για κανά τρίμηνο. Όντως στη χώρα έχουμε αγορές με λίγες εταιρείες που συμμετέχουν. Πχ τα supermarkets ή οι εταιρείες τηλεφωνίας. Αυτό όμως οφείλεται στη δυσκολία εισόδου στην αγορά λόγω των πολύ μεγάλων επενδύσεων που απαιτούνται. Γνωρίζει κανείς χώρα που να υπάρχουν πχ 40 πάροχοι τηλεφωνίας; Ή 50 μεγάλες αλυσίδες supermarkets; Η δομή των αγορών αυτών στην Ελλάδα είναι αντίστοιχη των άλλων χωρών. Στις λοιπές δε αγορές, δεν διαθέτουμε το βάθος μεγάλων οικονομιών της Δύσης, δεν μπορεί όμως κανείς να ισχυριστεί ότι υπάρχει ολιγοπώλιο πχ στα γαλακτοκομικά προϊόντα όπου ανέτως μπορώ να αναφέρω 15-20 εταιρείες με αξιόλογο τζίρο που ανταγωνίζονται μεταξύ τους.            

Τον Σεπτέμβριο του 2025, ο μέσος όρος του Πληθωρισμού στην Ευρωζώνη μετρήθηκε στο 2,2%. Στην Ελλάδα στο 1,8%. Ήταν πράγματι ο πρώτος μήνας που η Ελλάδα παρουσίασε μικρότερο ρυθμό αύξησης σε σχέση με την ζώνη του κοινού νομίσματος.