Ο πρόεδρος Trump πιέζει τη Βενεζουέλα προκειμένου να εγκαταλείψει την εξουσία ο δικτάτορας Maduro. Έχει στείλει σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις στην Καραϊβική, επιδίδεται σε έναν πόλεμο δηλώσεων και απειλών και ας πούμε ότι τελικά τα καταφέρνει. Ως πρόφαση προβάλλει τη διακίνηση ναρκωτικών από τη χώρα αυτή προς τις ΗΠΑ. Προφανώς οι ΗΠΑ δεν ενδιαφέρονται μόνο για το δημοκρατικό μέλλον της Βενεζουέλας, όμως δεν ζούμε σε μια χαρούμενη ουτοπία. Στο τέλος της ημέρας οι κάτοικοι της Βενεζουέλας θα απαλλαγούν από έναν τύραννο, που τους έχει οδηγήσει στην απόλυτη φτωχοποίηση και μεταναστεύουν κατά εκατομμύρια.
Ερώτημα: Είναι ηθικά αποδεκτό μια δικτατορία να πέσει από εξωτερική επέμβαση; Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα;
Αυτά τα ερωτήματα δεν είναι εύκολα προς απάντηση. Και για να τα κάνουμε ακόμα πιο δύσκολα, ας αναλύσουμε ένα υποθετικό σενάριο.
Η Ελλάδα είχε δικτατορία από το 1967 έως το 1974. Οι σχέσεις του καθεστώτος με τις ΗΠΑ είχαν περάσει από 40 κύματα και δεν ήταν και λίγες οι φορές που ο Παπαδόπουλος είχε απειλήσει με αποχώρηση της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ. Η μεγάλη απογοήτευση και δυσθυμία των Αμερικανών ήρθε το 1973.
Τότε, η κυβέρνηση Μαρκεζίνη (πολιτική διάδοχος της δικτατορίας), τον Οκτώβριο του 1973, δεν επέτρεψε στους Αμερικανούς να κάνουν χρήση των εν Ελλάδι βάσεών τους για να βοηθήσουν το Ισραήλ στον λεγόμενο πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Η Ελλάδα ήρθε σε άμεση σύγκρουση με ΗΠΑ και Ισραήλ, προκειμένου και εν μέσω πετρελαϊκής κρίσης, να μην διαταράξει τις σχέσεις της με τα Αραβικά κράτη, που μας προμήθευαν το πανάκριβο και δυσεύρετο πια πετρέλαιο.
Συμπτωματικώς, λίγες μέρες μετά την ένταση με ΗΠΑ και Ισραήλ, γίνεται η κατάληψη της Νομικής, ακολουθεί η κατάληψη του Πολυτεχνείου, τα γνωστά γεγονότα και στο καπάκι το αντιπραξικόπημα Ιωαννίδη, που διώχνει από την εξουσία τους Παπαδόπουλο, Μαρκεζίνη και των συν αυτοίς. Και πάμε στο σενάριό μας.
Οι θορυβημένες με τη στάση μας ΗΠΑ, χρησιμοποιούν ως πρόφαση το Πολυτεχνείο, τη δραματική κατάληξη της εξέγερσης και τα δεκάδες θύματα πέριξ του ιδρύματος, επεμβαίνουν και ρίχνουν αυτές τον Παπαδόπουλο (όχι ο Ιωαννίδης), βάζουν σε ένα αεροπλάνο τον Καραμανλή και στον στέλνουν στην Ελλάδα, επιστρέφουν όλοι οι πολιτικοί από το εξωτερικό και ξεκινά η μεταπολίτευση με τα χαρακτηριστικά που τη γνωρίσαμε.
Προφανώς η χώρα δεν βιώνει το καλοκαίρι του 1974 το Κυπριακό δράμα με τους 2 Αττίλες.
Ποια θα ήταν η στάση μας απέναντι σε αυτό το υποθετικό ιστορικό γεγονός; Σίγουρα, να υποθέσω ότι η πορεία του Πολυτεχνείου, με την αιματοβαμμένη σημαία δεν θα κατέληγε πλέον παραδοσιακά στην Αμερικάνικη πρεσβεία. Πέραν όμως αυτού, θα θεωρούσαμε "ηθική" την εξωτερική αυτή παρέμβαση, που θα μας απήλασε από τη δικτατορία και αναίμακτα και χωρίς εθνικό ακρωτηριασμό;
Στο ερώτημα αυτό, προσωπικώς δεν έχω απάντηση. Γιατί τα δύσκολα ερωτήματα δεν έχουν εύκολες απαντήσεις.
Τα δύσκολα ερωτήματα αποτελούν τη βάση σύνθετων προβληματισμών.
Εξ ου και στην περίπτωση της Βενεζουέλας, δεν θα προβώ σε εύκολους αφορισμούς.
Ούτε θα προσπεράσω όμως και αβρόχοις ποσίν τα ηθικά εμπόδια.
Μ.Κ.
Add comment
Comments