Η ηγεσία των Ευρωπαίων αγροτών και οι περιβαλλοντικές ομάδες προετοιμάζονται για μια μακρά και σφοδρή μάχη μετά την απροσδόκητη πρόταση της Επιτροπής για έναν νέο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
Μοιράζονται δύο φόβους κατά την επιστροφή τους στις Βρυξέλλες: ότι η χρηματοδότηση είναι υπό απειλή και ότι οι χώρες μέλη μπορεί να ακολουθήσουν πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις στη διανομή των χρημάτων.
Οι χώρες μέλη θα χρειαστεί να διαθέσουν τουλάχιστον €294 δισ. για εισοδηματική στήριξη των αγροτών ανάμεσα στα έτη 2028 και 2034, σύμφωνα με την νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό το μειωμένο ποσό χρηματοδότησης, περιλαμβάνει επιδοτήσεις βάσει του μεγέθους κάθε φάρμας, κίνητρα για οικολογικές πρακτικές, στήριξη για νέους αγρότες, καθώς και μια σειρά άλλων πηγών χρηματοδότησης.
"Ο ανταγωνισμός εντός κάθε κράτους μέλους για αυτές τις προτεραιότητες θα είναι πραγματικά πολύ υψηλός", προέβλεψε ο Μάρκο Κοντιέρο, διευθυντής πολιτικής γεωργίας της ΕΕ στην Greenpeace.
Ο Κοντιέρο δεν εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι τα περιβαλλοντικά μέτρα θα επικρατήσουν: “Στον προϋπολογισμό που σχετίζεται με περιβαλλοντικά μέτρα και δράσεις κατά της κλιματικής αλλαγής - εκεί έγινε η μεγάλη σφαγή, δυστυχώς.”
“Είναι θέμα των κρατών μελών,” συνέχισε. “Μπορούν, αν υπάρχει θέληση, να αυξήσουν κατά πολύ τη δράση για να καταστήσουν τη γεωργία μας πιο βιώσιμη … Αλλά, κοιτώντας την ιστορία των αποφάσεων των κρατών μελών, αυτό είναι εξαιρετικά απίθανο.”
Η πρόταση μεταρρύθμισης ακολουθεί μια περίοδο αγροτικής δυσαρέσκειας στην Ευρώπη, με τρακτέρ να γεμίζουν τους δρόμους για να εκφράσουν την οργή τους λόγω περικοπών στις επιδοτήσεις καυσίμων, υψηλών τιμών και φτηνών εισαγωγών. Καθώς οι ευρωεκλογές που ακολούθησαν προσέφεραν μια φιλική προς τους αγρότες πολιτική στροφή, οι νομοθέτες και οι τα λόμπι των αγροτών εξέφρασαν έντονη αντίθεση στις προτάσεις της Επιτροπής.
Η Copa-Cogeca, το πιο ισχυρό λόμπι των Ευρωπαίων αγροτών, σε δήλωση της χαρακτήρισε την προτεινόμενη νέα αγροτική πολιτική και τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό ως την “Μαύρη Τετάρτη της ευρωπαϊκής γεωργίας,” και έχει υποσχεθεί να “παραμείνει σε συνεχή κινητοποίηση.”
Ο στενός κορσές
Η αναδιάρθρωση του προϋπολογισμού γεωργίας της ΕΕ καθιστά τις άμεσες συγκρίσεις με την περίοδο 2021-2027 επιβαρυντικές - όμως μια ανάλυση από τον Alan Matthews, ομότιμο καθηγητή ευρωπαϊκής γεωργικής πολιτικής στο Trinity College του Δουβλίνου, υποδεικνύει ότι το νέο σχέδιο αντιπροσωπεύει μια μείωση 15 τοις εκατό. Και αυτό πριν λάβουμε υπόψη τον πληθωρισμό.
Η νέα πρόβλεψη για την αγροτική πολιτική, που είναι ευρέως γνωστή ως ΚΓΠ, εγγυάται ότι περίπου €300 δισ. θα καταλήξουν στις τσέπες των αγροτών μέσω διαφόρων πηγών χρηματοδότησης από την ΕΕ συγχρηματοδοτούμενων από τα κράτη μέλη. Το βάρος της δαπάνης για θέματα όπως τα κίνητρα για το κλίμα θα μοιραστεί, ενώ η υποστήριξη βάσει έκτασης - που καταβάλλεται στους αγρότες ανά εκτάριο - θα προέρχεται από τα ταμεία της ΕΕ.
Οι περιβαλλοντολόγοι ανησυχούν ότι η απαίτηση από τα κράτη μέλη να συνεισφέρουν για να ξεκλειδώσουν τη χρηματοδότηση για μέτρα προστασίας του κλίματος θα αποτρέψει την εφαρμογή τους, ιδιαίτερα δεδομένου της συνολικής μείωσης του προϋπολογισμού.
"Αν μου πείτε 'περισσότερα κίνητρα και λιγότεροι κανόνες', και δεν μου παρέχετε έναν αξιοπρεπή προϋπολογισμό που θα προστατεύει την ύπαρξη αυτών των κινήτρων, κόβετε κανόνες και δεν παρέχετε κίνητρα," δήλωσε ο Κοντιέρο. "Και αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα της νέας αυτής πρότασης.”
Ομοίως, οι νέοι αγρότες ανησυχούν ότι τα συμφέροντά τους θα παραβλεφθούν χωρίς έναν νομικά δεσμευτικό στόχο για να διασφαλιστεί ότι θα πάρουν το κομμάτι τους από την πίτα. Υπό την τρέχουσα ΚΓΠ, το 3 % της χρηματοδότησης πηγαίνει σε αυτήν την ομάδα. Το φθινόπωρο, θα ανακοινωθεί ένας “πιο φιλόδοξος” στόχος 6% - ο οποίος δεν συγκινεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Νέων Αγροτών.
Ένας φιλόδοξος στόχος στο πλαίσιο ενός περιορισμένου προϋπολογισμού σημαίνει ότι τα μέλη του "πρέπει να παλέψουν για χρήματα για τους νέους γεωργούς, παρά για το γεγονός ότι τώρα έχουν τη βεβαιότητα του 3 %", εξήγησε ο πρόεδρος της οργάνωσης, Peter Meedendorp.
Ένας υπάλληλος της Επιτροπής που είναι εξοικειωμένος με το φάκελο, που ζήτησε ανωνυμία για να μιλήσει ειλικρινά, απέρριψε αυτές τις ανησυχίες, σημειώνοντας ότι η νομοθεσία επιτάσσει στα κράτη μέλη να "διασφαλίσουν" την προτεραιότητα στους νέους αγρότες στα εθνικά τους σχέδια, που σημαίνει ότι δεν μπορούν να αγνοηθούν.
Παρά ταύτα, η βιομηχανία κρασιού μοιράζεται παρόμοιες ανησυχίες. Οι παρεμβάσεις για την υποστήριξη του τομέα στο παρελθόν προέβλεπαν συγεκριμένους προύπολογισμούς. Τώρα, αυτή η στήριξη είναι μία μόνο καταχώρηση στη λίστα των μέτρων στήριξης εισοδήματος που παρέχουν τα κράτη μέλη στους αγρότες από το συνολικό ταμείο της ΚΓΠ.
"Η Επιτροπή στέλνει τη “καυτή πατάτα” στα κράτη μέλη," δήλωσε ο Ignacio Sánchez Recarte, γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Οινοποιών. Υποστηρίζει ότι το σχέδιο κινδυνεύει να βλάψει την δίκαιη ανταγωνιστική βάση και μια ενιαία προσέγγιση πολιτικής κρασιού στην ΕΕ.
Για να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του για καλύτερη στόχευση της στήριξης προς τους νέους ή μικρούς αγρότες, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν έχει στοχεύσει τους τις μεγάλες καλλιέργειες. Παραδοσιακά, οι μεγάλες φάρμες κερδίζουν από τις πληρωμές της ΚΑΠ: Τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι το 20% των δικαιούχων ΚΑΠ λαμβάνει το 80% των επιδοτήσεων.
Με την νέα πρόταση, οι χώρες μέλη μπορούν να επιλέξουν να πληρώνουν τους αγρότες κατά μέσο όρο €130 έως €240 ανά εκτάριο - έως ένα όριο €100.000, με σταδιακές μειώσεις στις πληρωμές μέχρι να πιαστεί αυτό το ποσοτικό όριο .
Ο Γιούργκεν Τακ, Γενικός Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Γαιοκτημόνων, δήλωσε ότι αυτή η πρόταση για τον περιορισμό των επιδοτήσεων κινδυνεύει να αγνοήσει τους επαγγελματίες αγρότες, οι οποίοι συμβάλλουν σημαντικά στην ευρωπαϊκή ασφάλεια τροφίμων, υπέρ λιγότερο κερδοφόρων και παραγωγικών επιχειρήσεων.
Ο νέος προϋπολογισμός της ΚΑΠ είναι "ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θα έπρεπε να υποστηρίζουμε. Επειδή αυτό που βλέπουμε είναι ότι δεν είναι πια η παραγωγικότητα, αλλά γίνεται όλο και πιο κοινωνική στήριξη προς τις φάρμες," υποστήριξε.
Πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν τον περιορισμό των πληρωμών σε μεγάλες αγροτικές επιχειρήσεις για να ενθαρρύνουν τη δικαιότερη κατανομή των πόρων και να απελευθερώσουν χρήματα για περιβαλλοντικά έργα. Σε απάντηση, ο Τακ υποστήριξε ότι η κερδοφορία και η βιωσιμότητα πάνε χέρι-χέρι: Όσο περισσότερα χρήματα έχει μια αγροτική επιχείρηση, τόσο περισσότερα μπορεί να ξοδέψει σε βιώσιμες πρακτικές σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Αυτή η συζήτηση μπορεί να είναι αδιάφορη, καθώς πολλές προηγούμενες προσπάθειες της Επιτροπής να εισαγάγει τέτοιους περιορισμούς στις επιδοτήσεις από τη δεκαετία του 1990 απέτυχαν να ξεπεράσουν την αντίσταση από βασικές χώρες της ΕΕ που κυριαρχούνται από μεγάλες εκμεταλλεύσεις.
Η πιο πρόσφατη προσπάθεια να εισαχθούν τέτοιοι περιορισμοί επιβίωσε μόνο με τη μορφή του εθελοντικού μέτρου.
Ο Κοντιέρο από την Greenpeace δεν είναι αισιόδοξος για το πώς οι προτάσεις περιορισμού των επιδοτήσεων σε μεγάλες αγροτικές επιχειρήσεις θα προχωρήσουν τα επόμενα δύο χρόνια διαπραγματεύσεων: “Αυτό θα υποβληθεί στην αλυσίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Όλοι περιμένουν να δουν πόσο τρομερός θα είναι αυτός ο σφαγιασμός.”
Lucia Mackenzie (Αναδημοσίευση από Politico)
Επιμέλεια: Γ.Π.
Add comment
Comments