Πόσο ρεαλιστικός είναι ο αφοπλισμός της Χαμάς;

Published on October 15, 2025 at 12:17 PM

Τι ακολουθεί για τη Χαμάς; Σύμφωνα με το σχέδιο του Τραμπ, η πολιτοφυλακή στη Λωρίδα της Γάζας πρόκειται να αφοπλιστεί πλήρως. Όμως, σύμφωνα με δημοσιεύματα σε ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, όπως η Jerusalem Post, η μαχητική ισλαμιστική οργάνωση εμπλέκεται σε βίαιες μάχες εναντίον αντίπαλων ομάδων. Τουλάχιστον 32 άτομα λέγεται ότι έχουν σκοτωθεί. Βίντεο κυκλοφορούν επίσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που υποτίθεται ότι δείχνουν τη Χαμάς να εκτελεί ή να βασανίζει φερόμενους ως συνεργάτες του Ισραήλ.

Η ομάδα χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση στη Γερμανία, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ΗΠΑ και ορισμένες άλλες χώρες. Το αν θα είναι δυνατό να αφοπλιστεί η Χαμάς φαίνεται να είναι ανοιχτό προς το παρόν. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ έκανε αντιφατικές δηλώσεις. "Σχεδόν ολόκληρη η περιοχή έχει εγκρίνει το σχέδιο για άμεση αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας, αφοπλισμό της Χαμάς και παύση της απειλής της ασφάλειας του Ισραήλ με οποιονδήποτε τρόπο," είπε στην ομιλία του στην Κνεσέτ, το ισραηλινό κοινοβούλιο. Κατά την πτήση προς το Ισραήλ, ωστόσο, είχε δηλώσει ότι η κυβέρνησή του είχε επιτρέψει στη Χαμάς να επανεξοπλιστεί προσωρινά. Η Χαμάς προσπαθεί να αποκαταστήσει την τάξη μετά από μήνες πολέμου.

"Ένα σαφές μήνυμα"

Το γεγονός ότι η Χαμάς ενίσχυσε την παρουσία της λίγο μετά την αποχώρηση των Ισραηλινών και έστειλε ένοπλες δυνάμεις στην Πόλη της Γάζας είναι ένα σαφές μήνυμα, λέει ο Simon Wolfgang Fuchs, ισλαμιστής μελετητής στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. "Η Χαμάς στέλνει σαφώς ένα μήνυμα ότι δεν έχει εξαφανιστεί σε καμία περίπτωση από τη Λωρίδα της Γάζας. Αντιθέτως, συνεχίζει να διεκδικεί ρόλο εκεί." Είναι πιθανό να χρειαστεί πολύς χρόνος μέχρι να αφοπλιστεί η Χαμάς, σύμφωνα με ανάλυση του αμερικανικού think tank Atlantic Council. Όσο η Χαμάς συνεχίζει να υπάρχει - είτε ως ένοπλη ομάδα, είτε ως πολιτικό κίνημα, είτε απλώς ως ιδέα - υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να ανακτήσει την επιρροή της στη Λωρίδα της Γάζας προκειμένου να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα, αναφέρει. Αυτό φαίνεται να ισχύει και τώρα.

Κατά τον Simon Wolfgang Fuchs "Η Χαμάς στέλνει σαφώς ένα μήνυμα ότι δεν έχει εξαφανιστεί σε καμία περίπτωση από τη Λωρίδα της Γάζας."

Τα όπλα ως εγγύηση ύπαρξης

Στην πραγματικότητα, η Χαμάς βλέπει τον οπλισμό της ως εγγύηση ύπαρξης, στρατιωτικά, πολιτικά και συμβολικά, λέει ο Simon Engelkes, επικεφαλής του γραφείου του Ιδρύματος Konrad Adenauer στη Ραμάλα. "Χωρίς συγκεκριμένη πολιτική σκέψη, πιθανότατα δεν θα συμφωνήσει σε ένα τέτοιο βήμα. Οι "εγγυήσεις ασφαλείας" του Προέδρου των ΗΠΑ Τραμπ ότι ο πόλεμος στη Γάζα δεν θα συνεχιστεί ως αποτέλεσμα της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός δεν θα είναι επαρκείς σε αυτό το στάδιο". Ακόμα κι αν οι στρατιωτικές δομές της Χαμάς αποδυναμώθηκαν σοβαρά κατά τη διάρκεια του πολέμου, τα δίκτυά της καθώς και η ορατή παρουσία της στη Γάζα παρέμειναν άθικτα, συνέχισε ο Engelkes. "Αυτό διασφαλίζει επίσης την πολιτική τους βιωσιμότητα βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα."

Ποιος διασαλίζει την ασφάλεια στη Λωρίδα της Γάζας;

Ο πλήρης αφοπλισμός της Χαμάς είναι επίσης πιθανό να είναι δύσκολος, επειδή η εσωτερική ασφάλεια της Λωρίδας της Γάζας βρισκόταν στα χέρια της μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2023, την ημέρα της εισβολής στο Ισραήλ. Αφού ανέλαβε την κυβέρνηση της περιοχής το 2007, ήταν υπεύθυνη για την αστυνομία και την εσωτερική ασφάλεια, καθώς και για τη δικαστική εξουσία. Μένει να δούμε ποιος θα αναλάβει αυτές τις ευθύνες στο μέλλον.

Η Αίγυπτος και η Ιορδανία έχουν ανακοινώσει ότι προετοιμάζουν επί του παρόντος έως και 5.000 δυνάμεις ασφαλείας για μια μελλοντική ανάπτυξη στη Λωρίδα της Γάζας. Οι αστυνομικές αρχές της Παλαιστινιακής Αρχής πρόκειται επίσης να συμμετάσχουν σε αυτό. Αλλά αυτό ακριβώς θα μπορούσε να γίνει πρόβλημα, λέει ο ισλαμολόγος Φουξ. "Είναι πολύ πιθανό το Ισραήλ να ασκήσει βέτο σε αυτές τις τοπικές δυνάμεις." Η κυβέρνηση στην Ιερουσαλήμ δεν θέλει να παραχωρήσει στην Παλαιστινιακή Αρχή κανέναν ρόλο στη Γάζα. "Από αυτή την άποψη, είναι απολύτως ανοιχτό το πώς θέλει κανείς να συμφωνήσει σε αυτό το ζήτημα - και στη συνέχεια, επίσης, σε ποια χέρια θα πρέπει να βρίσκονται οι αντίστοιχες υπηρεσίες ασφαλείας."

Προειδοποίηση για μια περαιτέρω απειλή

Ωστόσο, σύμφωνα με τη βούληση πολλών κρατών, αυτή δεν θα έπρεπε να είναι η Χαμάς. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, για παράδειγμα, προειδοποίησε για μια συνεχιζόμενη απειλή από την πολιτοφυλακή. "Δεν συντρίβεις μια τρομοκρατική ομάδα με χιλιάδες μαχητές, σήραγγες και τέτοιο οπλισμό από τη μια μέρα στην άλλη," δήλωσε ο Μακρόν μετά την επικύρωση της εκεχειρίας στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου. Και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι η χώρα του ήταν έτοιμη να βοηθήσει στον αφοπλισμό της Χαμάς. Η γερμανική κυβέρνηση είναι επίσης κατά μιας περαιτέρω πολιτικής παρουσίας της Χαμάς. Η πραγματική συζήτηση, επομένως, δεν έχει ακόμη γίνει, λέει ο Simon Engelkes. "Δεν αφορά μόνο το ζήτημα των όπλων, αλλά και τον πολιτικό έλεγχο και τη νομιμότητα: Ποιος θα εκπροσωπεί τη Γάζα στο μέλλον - και με ποια εξουσία;"

Πιθανοί κίνδυνοι και στην Ευρώπη

Ωστόσο, είναι επικίνδυνο να αγνοούμε τα συμφέροντα της Χαμάς, προειδοποίησε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Μάρτιν Γέγκερ, σε ακρόαση στη γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή. Εάν η Χαμάς δεν συμμετάσχει σε μια μεταβατική κυβέρνηση στη Γάζα, δεν εκδιωχθεί από τη Γάζα ή δεν απωθηθεί στην παρανομία, υπάρχει "πραγματικός κίνδυνος" να δραστηριοποιηθεί εκτός Γάζας. "Αυτό θα επηρεάσει φυσικά τον αραβικό κόσμο, αλλά σίγουρα και την Ευρώπη." Μακροπρόθεσμα, συμφωνούν οι παρατηρητές, είναι επίσης σημαντικό να δοθεί η δυνατότητα στους Παλαιστίνιους να ζουν με αξιοπρέπεια. Εάν αυτό δεν συμβεί, η βία θα μπορούσε να αναζωπυρωθεί ξανά κάποια στιγμή.

 

Kersten Knipp (Αναδημοσίευση από Deutsche Welle)

Επιμέλεια/Απόδοση: Μ.Κ.

Add comment

Comments

There are no comments yet.