Γιατί η Ρωσία θέλει το Ντονμπάς

Published on December 12, 2025 at 10:42 PM

Όταν η Ρωσία εισέβαλε για πρώτη φορά στην Ουκρανία το 2014, προσάρτησε γρήγορα την Κριμαία και έστειλε τα στρατεύματά της στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας.

Ο κύριος στόχος της Μόσχας ήταν το Ντονμπάς, η περιοχή που περιλαμβάνει δύο από τις περιοχές της Ουκρανίας, το Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ. Περισσότερα από 10 χρόνια αργότερα, η Ρωσία εξακολουθεί να προσπαθεί να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς, προωθώντας τις εδαφικές της απαιτήσεις στο "πλαίσιο ειρήνης", με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ.

Η Ουάσινγκτον έχει εντείνει την πίεσή της στο Κίεβο, αναγκάζοντας την Ουκρανία σε σημαντικές παραχωρήσεις, ενώ η δέσμευση της Ρωσίας θα ήταν "απλώς να σταματήσει τις μάχες", δήλωσε νωρίτερα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump.

"Οι Ρώσοι κάνουν παραχωρήσεις. Η μεγάλη τους παραχώρηση είναι να σταματήσουν να πολεμούν και να μην καταλάβουν άλλη γη", δήλωσε ο Trump. Η Ουκρανία αναμένεται να κάνει σημαντικά μεγαλύτερες παραχωρήσεις, με τις εγγυήσεις ασφαλείας, το καθεστώς του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια και το Ντονμπάς να είναι τα πιο ευαίσθητα σημεία διαπραγμάτευσης.

Η Μόσχα δεν έχει μειώσει τις απαιτήσεις της και θέλει η Ουκρανία να αποχωρήσει από την περιοχή Ντονμπάς, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων των περιοχών Ντόνετσκ και Λουχάνσκ, τις οποίες η Ρωσία δεν έχει καταλάβει για περισσότερο από μια δεκαετία πολέμου.

Ο βοηθός του Κρεμλίνου για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Yuri Ushakov, ο οποίος φέρεται να έχει εργαστεί στην αρχική πρόταση των 28 σημείων της Ρωσίας, δήλωσε ψευδώς την Παρασκευή ότι "ολόκληρο το Ντονμπάς ανήκει στη Ρωσία". Σύμφωνα με το σχέδιο που διέρρευσε, η Μόσχα όχι μόνο θέλει η Ουκρανία να αποσυρθεί από τα εδάφη της, αλλά θέλει επίσης οι ΗΠΑ να αναγνωρίσουν το Ντονμπάς ως ρωσικό.

Ποιος ελέγχει το Ντονμπάς

Μετά από πάνω από μια δεκαετία επιθέσεων από ρώσικα στρατεύματα, η περιοχή Λουχάνσκ της Ουκρανίας βρίσκεται σχεδόν εξ ολοκλήρου υπό την κατοχή της Μόσχας.

Όμως η κατάσταση είναι διαφορετική στην περιοχή του Ντόνετσκ, όπου οι ουκρανικές δυνάμεις κατέχουν σήμερα περίπου 6.600 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Σύμφωνα με το αμερικανικό Ινστιτούτο Μελέτης Πολέμου (ISW), ακόμη και με τον τρέχοντα ρυθμό προόδου και την τεράστια δέσμευση πόρων, οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να καταλάβουν την υπόλοιπη περιοχή του Ντόνετσκ μόνο μέχρι τον Αύγουστο του 2027.

Αυτή η περιοχή είναι επίσης έντονα οχυρωμένη από ουκρανικά στρατεύματα μετά από πάνω από μια δεκαετία σφοδρής άμυνας από τη ρωσική επίθεση. Το Κίεβο ενισχύει συνεχώς τη "ζώνη φρουρίου" του Ντονμπάς, η οποία εκτείνεται σε μήκος 50 χιλιομέτρων μέσα από το δυτικό Ντόνετσκ. "

"Η Ουκρανία έχει πετύχει τα τελευταία 11 χρόνια αφιερώνοντας χρόνο, χρήματα και προσπάθεια, να ενισχύσει τη ζώνη φρουρίου και να δημιουργήσει σημαντική αμυντική βιομηχανική και αμυντική υποδομή", συμπεραίνει το ISW. Μετά την κατοχή αρκετών πόλεων στην Ουκρανία από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων των Αβντιίβκα και Μπαχμούτ, το Κίεβο προσάρμοσε την αμυντική του γραμμή και ενίσχυσε περαιτέρω το δίκτυο οχυρώσεων, χαρακωμάτων, ναρκοπεδίων και αντιαρματικών φραγμάτων.

Οικονομικές προοπτικές του Ντονμπάς

Πριν από την πρώτη εισβολή της Ρωσίας το 2014, το Ντονμπάς ήταν η οικονομική δύναμη της Ουκρανίας. Αυτή η περιοχή φιλοξενούσε τις μεγαλύτερες βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένων μεταλλουργικών, άνθρακα και χημικών εργοστασίων που εξήγαγαν παγκοσμίως.

Το Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών με έδρα το Λονδίνο εκτιμά ότι η περιοχή του Ντονμπάς αντιπροσώπευε περίπου το 15,7% του ΑΕΠ της Ουκρανίας και το 14,7% του πληθυσμού της πριν από το 2014. Μετά την εισβολή της Ρωσίας, μεταξύ 2014 και 2021, η Ουκρανία έχασε πάνω από 80 δισεκατομμύρια ευρώ από την κατοχή αυτής της περιοχής από τη Μόσχα, ή περίπου το 8% του προπολεμικού ΑΕΠ της χώρας κάθε χρόνο.

Νωρίτερα φέτος, το τελευταίο εν λειτουργία ορυχείο άνθρακα της Ουκρανίας αναγκάστηκε να κλείσει στην περιοχή. Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ έχουν επιδιώξει να δημιουργήσουν μια "ελεύθερη οικονομική ζώνη", σε τμήματα του Ντονμπάς που ελέγχει επί του παρόντος η Ουκρανία, δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyyπροσθέτοντας ότι η Ουάσινγκτον θέλει το Κίεβο να αποσυρθεί από αυτά τα εδάφη.

Θα αποσυρθεί η Ουκρανία από το Ντονμπάς;

Ο Zelenskyy εξήγησε την Πέμπτη ότι οι ΗΠΑ προτείνουν στην Ουκρανία να αποσυρθεί από το Ντονμπάς και ότι τα ρωσικά στρατεύματα δεν θα προχωρήσουν στην περιοχή. "Ποιος θα κυβερνήσει αυτήν την περιοχή, την οποία αποκαλούν «ελεύθερη οικονομική ζώνη» ή «αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη», δεν το γνωρίζουν", πρόσθεσε. "Εάν τα στρατεύματα της μίας πλευράς πρέπει να υποχωρήσουν και η άλλη πλευρά παραμείνει εκεί που βρίσκεται, τότε τι θα εμποδίσει αυτά τα άλλα στρατεύματα, τους Ρώσους; Ή τι θα τους εμποδίσει να μεταμφιεστούν σε πολίτες και να καταλάβουν αυτήν την ελεύθερη οικονομική ζώνη; Όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά ζητήματα. Αν μιλάμε για συμβιβασμό, τότε πρέπει να είναι ένας δίκαιος συμβιβασμός»".

Εξήγησε ότι εάν η Ουκρανία συμφωνούσε σε ένα τέτοιο σχέδιο, θα χρειάζονταν εκλογές ή δημοψήφισμα για την επικύρωσή του, λέγοντας ότι μόνο ο ουκρανικός λαός θα μπορούσε να λάβει αποφάσεις για εδαφικές παραχωρήσεις.

Μεταξύ 2014 και 2021, τουλάχιστον 2 εκατομμύρια Ουκρανοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στο Ντονμπάς λόγω των μαχών, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ.

Περίπου ο ίδιος αριθμός ανθρώπων συνέχισε να ζει υπό ρωσική κατοχή.

 

Sasha Vakulina (Αναδημοσίευση από Euronews)

Επιμέλεια/απόδοση: Δ.Α.

 

Add comment

Comments

There are no comments yet.