Καθώς άρχισαν να καταφθάνουν ειδησεογραφικά ρεπορτάζ για τον πρόσφατο κυκλώνα στη Σρι Λάνκα, κάτι τράβηξε την προσοχή μου - κάτι έλειπε από τα ρεπορτάζ. Ο κυκλώνας Ντίτουα έχει σκοτώσει εκατοντάδες, καταστρέφοντας ορυζώνες και σιδηροδρομικές γραμμές σε τεράστια τμήματα του νησιού, και η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα εξακολουθεί να προσπαθεί απεγνωσμένα να συγκεντρώσει διεθνή βοήθεια.
Παρακολουθώντας στενά την κάλυψη του γεγονότος, σκέφτηκα την εποχή που ήμουν ένας από τους πρώτους στην κυβέρνηση των ΗΠΑ που λάμβανε ειδοποιήσεις για φυσικές καταστροφές - ανεξαρτήτως ώρας. Όταν ήμουν επικεφαλής του Γραφείου Ασίας της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ και αργότερα, επικεφαλής του Γραφείου Βοήθειας σε Καταστροφές. Σκέφτηκα τον σεισμό και το τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό που έπληξαν την επόμενη μέρα των Χριστουγέννων το 2004, με το οποίο συγκρίνεται ο κυκλώνας Ντίτουα.
Εκείνη την εποχή, οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν όλα τα μέσα τους, τόσο στρατιωτικά όσο και πολιτικά, για να βοηθήσουν τέσσερις χώρες που είχαν ζητήσει βοήθεια. Το USS Abraham Lincoln, ένα πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο, έσπευσε στην Ινδονησία και καθόταν στην ομίχλη έξω από το επίκεντρο του σεισμού στην Άτσεχ. Η καταστροφή είχε καταστήσει τα αεροδρόμια στην ξηρά άχρηστα, και το "Gray Angel" - όπως αποκαλούσαν οι επιζώντες αυτό το τεράστιο πλοίο - παρείχε ένα απεγνωσμένα απαραίτητο κατάστρωμα για τα ελικόπτερα προκειμένουνα φορτώνουν προμήθειες που σώζουν ζωές και να τα παραδίδουν σε χωριά που διαφορετικά θα ήταν αποκομμένα.
Τόσο η USAID όσο και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις που χρηματοδοτούσε εργάζονταν σε αυτό το κατάστρωμα. Άμαχοι που γνώριζαν τι χρειαζόταν διηύθυναν την στρατιωτική επιχείρηση, και τα Top Guns, με τα F-16 τους παρκαρισμένα στην άλλη άκρη, φόρτωναν σακούλες με ρύζι και καθαρό πόσιμο νερό σε ελικόπτερα, ρωτώντας με πώς θα μπορούσαν να ενταχθούν στην USAID.
Έλεγαν ότι ποτέ στο παρλεθόν δεν είχα νιώσει τόσο περήφανοι που είναι Αμερικανοί. Σκέφτηκα το 2006, όταν έλαβα το Μετάλλιο Υπηρεσίας προς την Αμερική - ονομάζονται SAMMIEs - για τη συμμετοχή μου στην ηγεσία αυτής της άμεσης αρωγής εκ μέρους των ΗΠΑ σε μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές στην ιστορία. Σκέφτηκα τότε που ηγηθήκαμε.
Τότε συνειδητοποίησα τι έλειπε από τα ρεπορτάζ για τον κυκλώνα στη Σρι Λάνκα: Δεν υπήρχε τίποτα σχετικό με αντίδραση της Αμερικής - επειδή δεν υπήρχε τέτοια αντίδραση. Η αντίδραση των ΗΠΑ στην καταστροφή του 2004 ήταν εξαιρετική. Χάρη στη γενναιόδωρη υποστήριξη του Κογκρέσου, οι προσπάθειες της USAID ήταν πρωτοφανείς. Και όταν είδα αμερικανικές ανθρωπιστικές οργανώσεις να κατευθύνουν τα ελικόπτερα σε εκείνο το κατάστρωμα, με τον στρατό μας να λαμβάνει εντολές από αυτές, έμεινα έκπληκτος από αυτό που μπορούσαμε να πετύχουμε όταν συνεργαζόμασταν. Αλλά αυτοί οι αφοσιωμένοι, γενναίοι εργαζόμενοι στον ανθρωπιστικό τομέα - τόσο Ινδονήσιοι όσο και Αμερικανοί - είναι τώρα άνεργοι επειδή το πρόγραμμα εξωτερικής βοήθειας μειώθηκε κατά περισσότερο από 80%.
Το 2004, ο τότε πρόεδρος George Bush Jr. αντιλήφθηκε τη στρατηγική σημασία της παροχής όσο το δυνατόν μεγαλύτερης βοήθειας σε μια περιοχή κρίσιμη για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Έδωσε εντολή στην USAID να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια. Ζήτησε από τον πατέρα του, τον πρώην πρόεδρο George Bush τον νεότερο, και τον πρώην πρόεδρο Bill Clinton να αφήσουν στην άκρη τις πολιτικές τους διαφορές και να συνεργαστούν για να βοηθήσουν στην ευαισθητοποίηση και την άντληση ιδιωτικών κεφαλαίων.
Στη συνέχεια, ταξίδεψα με τους δύο πρώην προέδρους στην Ινδονησία, την Ταϊλάνδη, τη Σρι Λάνκα και τις Μαλδίβες, και το μήνυμά τους ήταν σαφές: Οι ΗΠΑ δεν αφήνουν την πολιτική να σταθεί εμπόδιο όταν χτυπούν καταστροφές. Η βοήθεια είναι διακομματική. Η βοήθεια είναι αμερικανική. Τους πήγαμε να επισκεφθούν έργα της USAID κοντά στην κατεστραμμένη ανατολική ακτή της χώρας, όπου το αμερικανικό και το σριλανκέζικο προσωπικό μας τους έδειξε με υπερηφάνεια πώς βοηθάμε ορφανά παιδιά σε έναν όμορφο καταυλισμό κάτω από τους φοίνικες. Η ομάδα μου επευφημούσε όταν είδαν τον Bush να φοράει περήφανα ένα καπέλο της USAID και καθώς ο Clinton υπενθύμισε σε όλους ότι η βοήθεια που παρείχαμε προερχόταν από τον αμερικανικό λαό. Αυτά τα παιδιά ήταν σε καλά χέρια, χάρη στην εμπειρογνωμοσύνη και τη συμπόνια που κουβαλούσε η USAID.
Αυτή η ομάδα είναι σήμερα άνεργη.
Τελικά, σταμάτησα να αναπολώ και διάβασα περισσότερα για τον κυκλώνα της Σρι Λάνκα. Η ζημιά σε αγροκτήματα και υποδομές είναι μεγαλύτερη από ό,τι είδαμε πριν από δύο δεκαετίες. Αλλά οι ΗΠΑ δεν κάνουν τίποτα. Αυτό έλειπε από τα άρθρα. Ήμασταν πάντα εκεί πριν. Μπορούσες να βασιστείς σε αυτό. Ανεξάρτητα από το ποιος ήταν στο Οβάλ Γραφείο, ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα κατείχε την πλειοψηφία στο Κογκρέσο, μπορούσες να βασιστείς στην Αμερική. Όχι πια.
Τώρα, η εξωτερική μας πολιτική φαίνεται να είναι καθαρά συναλλακτική. Ρωτάει, τι κερδίζω εγώ; Αυτό είναι κακή τύχη για τη Σρι Λάνκα - δεν έχει κανέναν φυσικό πόρο που χρειαζόμαστε, όπως πετρέλαιο ή κρίσιμα ορυκτά. Τα ρούχα και το τσάι δεν είναι αρκετά στρατηγικά. Αλλά περιμένετε - αν η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα χρειάζεται τη βοήθειά μας, ίσως θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα νέο βραβείο ειρήνης και να το προσφέρει στον πρόεδρό μας.
Ίσως τότε να ηγηθούμε ξανά.
Mark Ward (Αναδημοσίευση από Politico)
Επιμέλεια/Απόδοση: Γ.Π.
Add comment
Comments