Τα "οικονομικά" των αυτοκινούμενων ταξί

Published on September 29, 2025 at 3:25 PM

Αυτόνομα ταξί καταλαμβάνουν το Σαν Φρανσίσκο

Αν και η Waymo, η πιο διάσημη εταιρεία ρομποτικών ταξί στον κόσμο, ξεκίνησε στο Σαν Φραντζίσκο μόλις το 2023, ίσως τώρα να κατέχει πάνω από το ένα πέμπτο της αγοράς ride-share της πόλης (η οποία περιλαμβάνει την Uber, αλλά όχι τα παραδοσιακά ταξί). Όπου κι αν κοιτάξεις, ένα από τα λευκά Jaguars της εταιρείας περνάει με ταχύτητα. Τα ρομποτικά ταξί της Tesla έχουν ενωθεί μαζί τους, αν ακόμα και με έναν επιτηρητή στη θέση του οδηγού. Σύντομα, η Zoox, μια εταιρεία αυτόνομων αυτοκινήτων που ανήκει στην Amazon, θα βγάλει τα πρωτα δικά της ταξί στην πόλη.

Η άνθηση των ρομποτικών ταξί στο Σαν Φρανσίσκο θέτει ένα ερώτημα: τι συμβαίνει στους εργαζόμενους όταν η τεχνολογία αυτοματοποιεί ένα επάγγελμα; Μπορεί να θεωρήσεις αρχικά ότι οι επγγελματίες οδηγοί είναι καταδικασμένοι. Στην πραγματικότητα, μέχρι τώρα, η ανάπτυξη της αυτονομίας έχει εξελιχθεί με δύο διαφορετικούς τρόπους. Πρώτον, έχει αυξήσει συνολικά τη ζήτηση για ταξί στο Σαν Φρανσίσκο, περιορίζοντας τις απώλειες θέσεων εργασίας. Δεύτερον, εξυπηρετεί ένα κερδοφόρο κομμάτιτης αγοράς αντί για το μαζικό σύνολό της.

Πρώτα απ' όλα, εξετάστε το μέγεθος της αγοράς. Υπάρχουν λίγα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η Waymo έχει εκτοπίσει πολλούς επαγγελματίες οδηγούς από την εργασία τους. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 2024, ο αριθμός των επαγγελματιών στο Σαν Φρανσίσκο που εργάζονται σε εταιρείες "ταξί και λιμουζίνας" αυξήθηκε κατά 7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ο συνολικός μισθός στη βιομηχανία αυξήθηκε κατά 14%. ΣτοΣαν Φραντζίσκο, ο αριθμός των παραδοσιακών ταξί παραμένει περίπου ο ίδιος με πέρυσι. Είναι ακόμα δύσκολο να βρείτε ένα κίτρινο ταξί σε ώρες αιχμής. "Καθώς τα αυτόνομα αυτοκίνητα εισέρχονται στην αγορά, στην πραγματικότητα θα διευρύνουν την αγορά,"  δήλωσε πρόσφατα ο David Risher, διευθύνων σύμβουλος της Lyft, μιας εταιρείας ride-hailing με " ανθρώπους πίσω από το τιμόνι." 

Οι επιπλέον επιβάτες προέρχονται από διάφορες πηγές. Η Waymo ισχυρίζεται ότι ορισμένοι άνθρωποι επισκέπτονται το Σαν Φρανσίσκο μόνο για να κάνουν μια βόλτα με το ταξί, που αυτό από μόνο του αποτελεί καθαρή πρόσθετη ζήτηση. Πιο πιθανό είναι ότι οι κάτοικοι χρησιμοποιούν λιγότερο συχνά τα ιδιωτικά τους αυτοκίνητα. Όταν η εναλλακτική ήταν η Lyft ή η Uber, οι άνθρωποι μπορεί να προτιμούσαν να παίρνουν το αυτοκίνητό τους. Ο κίνδυνος να ακούσουν κακή μουσική ή να συμμετάσχουν σε αδέξιες συνομιλίες ήταν πολύ μεγάλος.

Σε ένα ταξί χωρίς οδηγό μπορείτε να απολαύσετε τη σιωπή. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι κάτοικοι του Σαν Φρανσίσκο αλλάζουν τη συμπεριφορά τους. Οι δαπάνες για ταξί φαίνεται να αυξάνονται ιδιαίτερα γρήγορα σε σύγκριση με εκείνες των κατοίκων άλλων πόλεων. Και από την έναρξη λειτουργίας της Waymo, ο αριθμός των ιδιωτικών αυτοκινήτων, προσαρμοσμένων στον πληθυσμό, έχει μειωθεί.

Τα αυτόνομα ταξί είναι πάντως πολύ μακριά από το να γίνουν προϊόν μαζικής αγοράς. Οι Waymos είναι άνετοι και γενικά καθαροί. Αλλά πιθανώς είναι 20-40% πιο ακριβοί από ένα Lyft ή ένα Uber. Είναι σε πάνε πιο αργά στον προορισμό σου. Σε αντίθεση με τα ταξί που οδηγούνται από ανθρώπους, τα αυτόνομα ταξί σπάνια παραβιάζουν τους κανόνες κυκλοφορίας; δεν μπορείς να πεις σε ένα ρομπότ να "πατήσει το γκάζι!" Επίσης, μπερδεύονται και σταματούν στη μέση του δρόμου. Οι ανθρώπινοι οδηγοί στο Σαν Φραντζίσκο ξέρουν ότι αν πιέσουν ένα ρομποτάξι, αυτό θα παραχωρήσει προτεραιότητα, που σημαίνει ότι οι Waymos συχνά είναι οι πιο αργοί στην κίνηση.

Με την πάροδο του χρόνου, οι εταιρείες ρομποταξί μπορεί να διορθώσουν μερικά από αυτά τα ελαττώματα, π.χ. μειώνοντας τις τιμές. Αλλά μην περιμένετε τα αυτόνομα ταξί να κυριαρχήσουν στην αγορά σύντομα, στο Σαν Φραντζίσκο ή αλλού. Αν έχετε χρόνο, μην διστάσετε να καθίσετε σε ένα ρομποτάξι. Αν χρειάζεται να πάτε κάπου γρήγορα, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από ένα κίτρινο ταξί.

 

Αναδημοσίευση από Economist

Επιμέλεια: Δ.Α.

 

 

Add comment

Comments

There are no comments yet.