Οι δεξιοί σου επιτρέπουν να διαφωνείς μαζί τους

Μια γνωστή ιστορία που αφορά τον Μάνο Χατζιδάκι μας λέει ότι όταν κάποιος τον ρώτησε γιατί έγινε δεξιός, ενώ ως νέος ήταν ΕΠΟΝίτης (ουσία κομμουνιστής), ο Μάνος με τον γνωστό του αφοπλιστικό τρόπο, τού απάντησε: "Γιατί οι δεξιοί σου επιτρέπουν να διαφωνείς μαζί τους."

Τώρα γιατί το θυμήθηκα αυτό; Το θυμήθηκα εξ αφορμής διαφόρων αναρτήσεων "προοδευτικών" και ενσυναίσθητων" συμπολιτών μας, που βρήκαν ευκαιρία να βγάλουν ατελείωτα λίτρα χολής για τον "Νιόνιο" Σαββόπουλο ο οποίος προχθές εγκατέλειψε τον μάταιο - προφανώς και αχάριστο - τούτο ντουνιά.

Τόση κακία απέναντι σε έναν σπουδαίο - κατά κοινή ομολογία - μουσικό, αλλά και τόση απρέπεια απέναντι σε έναν άνθρωπο που δεν έχει το σώμα του καν προλάβει να θαφτεί, η αλήθεια είναι ότι πρώτη φορά αντιμετωπίζω.   

Τον Νιόνιο ουδέποτε τον συγχώρησαν επειδή συν τω χρόνω και της εμπειρίας που αυτός συσσωρεύει (με αντάλλαγμα τη νιότη μας), μετέβαλε τις οπτικές του απέναντι στα πράγματα, κάποιες ιδεοληψίες που κουβαλούσε, κάποια ιδεολογικά στεγανά που τον συντρόφευσαν στα πρώτα μονοπάτια που περπάτησε σαν πολίτης αλλά και σαν καλλιτέχνης.

Έτσι, αδιαφορώντας για την ποιότητα του έργου του, επικεντρώνονται στις πολιτικές του επεξεργασίες, που με περίσσιο θάρρος και μηδενικό όφελος διατύπωσε, του σέρνουν τα εξ αμάξης, λες και τα κριτήρια για την αξιολόγηση ενός ανθρώπου της τέχνης, δεν είναι αισθητικά ή καλλιτεχνικά, αλλά αποκλειστικά σχετίζονται με το τι επιλέγει κατά καιρούς να ρίχνει στην κάλπη.

Ενημερώνω, για λόγους αποφυγής κακοτοπιών, πως ο Αριστοφάνης υπήρξε οπαδός της ολιγαρχίας και όχι της δημοκρατίας, ενημέρωση που απευθύνεται σε όσους "ενσυναίσθητους" θα ενδιαφέρονταν να παρακολουθήσουν τις "Όρνιθες" στην Επίδαυρο. Λυπάμαι αλλά σχετικές ανάλογες πληροφορίες για τις ιδεολογικές καταβολές του Σέξπηρ και του Μολιέρου δεν διαθέτω. Διαβάστε τον "Έμπορο της Βενετίας" με δική σας ευθύνη.

Όταν πέθανε ο Θεοδωράκης, ένας γίγαντας της τέχνης με τις δικές του πολλαπλές αντιφάσεις (μήπως όμως η αντίφαση δεν είναι συστατικό στοιχείο της προσωπικότητας ενός καλλιτέχνη;), όλοι μας συγκινηθήκαμε και νιώσαμε μια αξεπέραστη εθνική απώλεια. 

Λίγες μέρες μετά, ο Γ.Γ. του ΚΚΕ κος Κουτσούμπας, ως όφειλε να πράξει, δημοσίευσε μια επιστολή του Μίκη προς αυτόν, όπου μεταξύ άλλων του ζητούσε να "πεθάνει σαν κομμουνιστής." Δεν γνωρίζω πως ακριβώς πεθαίνει ένας κομμουνιστής, δεν θεωρώ όμως ότι ακολουθεί άλλες διαδικασίες από έναν μη κομμουνιστή. Τολμώντας να εισέλθω στη σκέψη του τεράστιου αυτού Έλληνα, θεωρώ ότι ο Μίκης κυρίως ήθελε να τον θυμούνται τελικά σαν κομμουνιστή, λόγω ακριβώς και των πολλαπλών του αντιφάσεων. Επιλογή που είχε προφανώς να κάνει με την υστεροφημία του, επιλογή κατανοητή. Κυρίως όμως επιλογή απολύτως σεβαστή.

Όταν έγινε γνωστή η επιλογή αυτή, η πάνδημη συγκίνηση που προκάλεσε η είδηση του θανάτου του, δεν μειώθηκε ούτε κατά ένα χιλιοστό από κανέναν μας. Ό,τι πολιτική ή κομματική προτίμηση και αν έχουμε. Η απώλεια αυτή η δυσαναπλήρωτη εξακολουθούσε να είναι απώλεια, εθνική, λαϊκή, προσωπική. Ο Μίκης είχε δικαίωμα να επιθυμεί να τον θυμούνται όπως εκείνος ήθελε, εμείς όλοι είχαμε την υποχρέωση να σταθούμε με σεβασμό και δέος απέναντί στο νεκρό του σώμα και για πάντα να τιμούμε όλα όσα προσέφερε στον πολιτισμό μας.

Και οι δεξιοί; Προπάντων.

Γιατί οι δεξιοί σου επιτρέπουν να διαφωνείς μαζί τους.          

Γ.Π.