Σχεδόν οι μισοί δυτικοί ψηφοφόροι πιστεύουν ότι η δημοκρατία υπολειτουργεί και κινδυνεύει άμεσα

Published on November 14, 2025 at 3:13 PM

Οι ψηφοφόροι σε όλο τον δυτικό κόσμο ανησυχούν για τις απειλές κατά της δημοκρατίας, ανησυχώντας ότι τα εξτρεμιστικά κόμματα, οι ψευδείς ειδήσεις και η διαφθορά θα υπονομεύσουν τις εκλογικές διαδικασίες. Μια σημαντική δημοσκόπηση της Ipsos σε σχεδόν 10.000 ψηφοφόρους σε εννέα χώρες - επτά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συν το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ - κατέληξε στο συμπέρασμα ότι περίπου οι μισοί ψηφοφόροι είναι δυσαρεστημένοι με τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία. Με εξαίρεση τη Σουηδία, όπου οι άνθρωποι πιστεύουν ότι το δημοκρατικό ύστημα λειτουργεί ικανοποιητικά, μια σαφής πλειοψηφία ανησυχεί για τους κινδύνους για τα συστήματα αυτοδιοίκησης τα επόμενα πέντε χρόνια, σύμφωνα με την έρευνα που κοινοποιήθηκε αποκλειστικά στο POLITICO.

"Υπάρχει εκτεταμένη ανησυχία για τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία, με τους ανθρώπους να αισθάνονται ότι δεν εκπροσωπούνται, ιδιαίτερα από τις εθνικές τους κυβερνήσεις", δήλωσε ο Gideon Skinner, ανώτατο στέλεχος της Ipsos σε θέματα πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου. "Υπάρχουν ιδιαίτερες ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο των ψευδών ειδήσεων, της παραπληροφόρησης, της έλλειψης λογοδοσίας από τους πολιτικούς και του εξτρεμισμού. Στις περισσότερες χώρες υπάρχει η επιθυμία για ριζική αλλαγή."

Η έρευνα έρχεται εν μέσω μιας αυξανόμενης ανησυχίας ότι η δημοκρατία σε όλη τη Δύση απειλείται. Η ανισότητα πλούτου σε όλο τον κόσμο οδηγεί στην υποστήριξη εξτρεμιστικών κομμάτων, υπονομεύοντας τον δημόσιο διάλογο και προετοιμάζοντας το έδαφος για αυταρχισμό, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση για τους G20. Αυτή την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκάλυψε τα σχέδιά της για την ενίσχυση της δημοκρατίας στις 27 χώρες της ΕΕ. Ωστόσο, οι επικριτές δήλωσαν ότι η πρότασή της για την αντιμετώπιση των ξένων παρεμβάσεων στις ευρωπαϊκές εκλογές ήταν πολύ αδύναμη, με τη συμμετοχή να είναι εθελοντική σε ολόκληρο την Ένωση. Οι κατά τόπους εθνικές αρχές έχουν εντοπίσει ρωσική παραπληροφόρηση και παρέμβαση σε εκλογές σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες τον τελευταίο χρόνο, από τη Ρουμανία μέχρι τη Γερμανία.

Για την έρευνα αυτή, η Ipsos ρώτησε περισσότερους από 9.800 ψηφοφόρους στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Σουηδία, την Κροατία, την Ολλανδία και την Πολωνία μεταξύ 12 και 29 Σεπτεμβρίου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κατά μέσο όρο το 45% των ερωτηθέντων και στις εννέα χώρες που εξετάστηκαν ήταν δυσαρεστημένοι με τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία, δήλωσε ο Skinner. Οι ψηφοφόροι που αυτοπροσδιορίστηκαν ως ανήκοντες στα πολιτικά άκρα - τόσο στην άκρα αριστερά όσο και στην άκρα δεξιά - ήταν πιο πιθανό να πουν ότι η δημοκρατία αποτυγχάνει. Στη Γαλλία και την Ολλανδία, τα επίπεδα ικανοποίησης έχουν μειωθεί τον τελευταίο χρόνο ως απάντηση στην πολιτική αναταραχή. Η γαλλική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα καταρρεύσει εν μέσω μιας συνεχιζόμενης κρίσης για τον εθνικό προϋπολογισμό, ενώ ο ολλανδικός συνασπισμός κατέρρευσε νωρίτερα φέτος, προκαλώντας εκλογές που διεξήχθησαν τον Οκτώβριο.

Σε καμία από τις εννέα χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, η πλειοψηφία των ψηφοφόρων δεν πίστευε ότι η εθνική τους κυβέρνηση εκπροσωπούσε καλά τις απόψεις τους. Οι ψηφοφόροι στην Κροατία και το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν οι λιγότερο πιθανό να συμφωνήσουν ότι οι κυβερνήσεις τους τους εκπροσωπούσαν αποτελεσματικά, με μόλις 23% να το δηλώνουν και στις δύο περιπτώσεις. Σε κάθε χώρα που συμμετείχε στην έρευνα, εκτός από την Πολωνία - στην οποία σημειώθηκε υψηλή προσέλευση στις προεδρικές εκλογές φέτος - περισσότεροι ψηφοφόροι δήλωσαν ότι ο τρόπος λειτουργίας της δημοκρατίας είχε επιδεινωθεί τα τελευταία πέντε χρόνια. Στις ΗΠΑ, το 61% των ψηφοφόρων πίστευε ότι η κατάσταση της δημοκρατίας είχε επιδεινωθεί από το 2020. Οι ψηφοφόροι στη Γαλλία (86%) και την Ισπανία (80%) ανησυχούν περισσότερο για το τι θα σημάνουν τα επόμενα πέντε χρόνια για τα δημοκρατικά τους συστήματα. Οι ερωτηθέντες προσδιόρισαν τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη δημοκρατία ως την παραπληροφόρηση, τη διαφθορά, την έλλειψη λογοδοσίας για τους πολιτικούς και την άνοδο της εξτρεμιστικής ρητορικής.

Σε γενικές γραμμές, οι περισσότεροι ερωτηθέντες εξακολουθούσαν να υποστηρίζουν σθεναρά τα δημοκρατικά ιδανικά, αν και στην Κροατία περισσότεροι από τους μισούς (51%) δήλωσαν ότι η διατήρηση της δημοκρατίας αξίζει μόνο εάν προσφέρει καλή ποιότητα ζωής. Η Ipsos διαπίστωσε ότι οι ερωτηθέντες υποστήριξαν την ανάληψη δράσεων για την προστασία της δημοκρατίας, ιδίως σε επίπεδο νομοθετικών παρεμβάσεων στην κατεύθυνση της καταπολέμηση της διαφθοράς, της προστασίας της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, της καλύτερης διδασκαλίας του μαθήματος της πολιτικής αγωγής στα σχολεία και στους κανονισμούς κατά των ψευδών ειδήσεων και της ρητορικής μίσους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Add comment

Comments

There are no comments yet.