Η Αντονίνα (το όνομα έχει αλλάξει - σημ. της συντάκτριας) από την Αγία Πετρούπολη έμαθε το καλοκαίρι για την εγκυμοσύνη της. Ωστόσο, η γυναίκα αποφάσισε λόγω της δύσκολης οικονομικής της κατάστασης να προχωρήσει σε άμβλωση.
Η οικογένεια έχει ήδη ένα μικρό παιδί, και επιπλέον η Αντονίνα πέρασε πρόσφατα στην ανεργία. Ωστόσο, η διαδικασία αποδείχθηκε ακριβή, και γιατροί διαφόρων κλινικών την καθυστέρησαν σκόπιμα.
"Έχω λάβει πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες στους γιατρούς προσφέρονται 20.000 ρούβλια για κάθε "επιτυχημένη" περίπτωση - αν μπορέσουν δηλαδή να αποτρέψουν μια γυναίκα από το να κάνει μια άμβλωση", ανέφερε στην DW.
Πώς οι κλινικές δυσχεραίνουν τις αμβλώσεις
Οι ρωσικές αρχές δυσκολεύουν όλο και περισσότερο την πρόσβαση σε αμβλώσεις - και αυτό με έναν τρόπο που ισοδυναμεί με de facto απαγόρευση.
Όλο και περισσότερες ιδιωτικές κλινικές αρνούνται να πραγματοποιήσουν αμβλώσεις ή τις καθυστερούν υπό κρατική πίεση. Έτσι, οι ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην περιοχή του Μουρμάνσκ αναφέρουν ότι υπάρχει de facto απαγόρευση των φαρμακευτικών αμβλώσεων μετά την έκτη εβδομάδα κύησης. Μετά από αυτό, οι γυναίκες έχουν μόνο πιο τραυματικές μεθόδους, όπως η αναρρόφηση ή η απόξεση.
Αυτό συμβαίνει στο πλαίσιο της επιδεινούμενης δημογραφικής κατάστασης στη Ρωσία. Από τον Μάιο του τρέχοντος έτους, οι ρωσικές αρχές δεν δημοσιεύουν πλέον στατιστικά στοιχεία για τον πληθυσμό. Πρόσφατα, ο πρώην εμπειρογνώμονας της Ροστάτ, Αλεξέι Ραξά, ανέφερε ότι υπάρχει ιστορικό χαμηλό στον καθημερινό αριθμό γεννήσεων - από την αρχή της στατιστικής τον 18ο αιώνα.
Ο ρωσικός κρατικός μηχανισμός προσπαθεί να αυξήσει το ποσοστό γεννήσεων μέσω περιορισμών στις αμβλώσεις. Σε πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των Μουρμάνσκ και Νίζνι Νόβγκοροντ, οι αρχές έχουν επίσημα ανακοινώσει σχέδια να επιβραβεύουν οικονομικά ψυχολόγους και γιατρούς, αν δεν προβούν σε άμβλωση σε μια γυναίκα. Στην Αγία Πετρούπολη, αυτό δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί επίσημα, αλλά για την "παρακίνηση στην έκτρωση" απειλούνται πρόστιμα: μέχρι 20.000 ρουβλιά για φυσικά πρόσωπα και 30.000 έως 50.000 για νομικά πρόσωπα.
Το πρώτο εμπόδιο ήταν σύμφωνα με τη Αντονίνα η μεγάλη διάρκεια της διαδικασίας έγκρισης. "Επικοινώνησα με μια μεγάλη αλυσίδα ιδιωτικών κλινικών. Εκεί με παρέπεμψαν από έναν ειδικό σε άλλο και τελικά μου είπαν ότι σε όλη την πόλη μόνο σε ένα τμήμα ήταν δυνατή η έκτρωση", λέει.
Σύμφωνα με το νόμο, οι κλινικές πρέπει να δώσουν σε μια γυναίκα 48 ώρες χρόνο για να το σκεφτεί. Μετά από αυτό, ενημερώθηκε για την ανάγκη πολλαπλών εξετάσεων και έτσι προέκυψε μια ακόμη καθυστέρηση. Ως αποτέλεσμα, η προθεσμία για ιατρική έκτρωση έξι εβδομάδων είχε λήξει.
"Βρισκόμουν στην 6η βδομάδα και μία μέρα - λόγω της μεγάλης αναμονής. Τότε μόνο η κενή αναρρόφηση ήταν δυνατή", θυμάται η Αντονίνα και λέει ότι τελικά έλαβε έναν υψηλό λογαριασμό.
Τελικά κατάφερε να βρει μια κλινική όπου οι προθεσμίες ήταν πιο ευέλικτες. "Όταν το έχεις περάσει αυτό, αισθάνεσαι αγωνία. Αυτό είναι η πρώτη μου εμπειρία με μια έκτρωση. Δεν θα νόμιζα ποτέ ότι θα μου συνέβαινε κάτι ανάλογο. Επίσης, είναι τρομακτικό το ότι δεν μπορείς πλέον να ελέγχεις τη ζωή σου", λέει η Αντονίνα.
Χρηματικές ποινές για "παρότρυνση σε έκτρωση"
Σύμφωνα με το ρωσικό διαδικτυακό portal RBK, από τον Σεπτέμβριο του 2025 ισχύουν χρηματικές ποινές σε 23 ρωσικές περιοχές για την "παρότρυνση σε έκτρωση".
Αυτός ο νόμος εγκρίθηκε αρχικά στην αυτόνομη δημοκρατία του Μορντοβία σε τοπικό επίπεδο και προβλέπει ποινική ευθύνη για την προτροπή σε τεχνητή διακοπή εγκυμοσύνης. Ως "παρότρυνση" θεωρείται κάθε μορφή επιρροής σε μια γυναίκα με σκοπό να την πείσει να προχωρήσει σε έκτρωση: πειθώ, προσφορές, εξαπάτηση ή δωροδοκία.
Σε κάποιες περιοχές, οι γιατροί ή οι διευθυντές κλινικών αντιμετωπίζουν ποινές έως 50.000 ρούβλια (περίπου 500 ευρώ) για τέτοιες παραβάσεις και τα ιδρύματα έως 200.000 ρούβλια (περίπου 2.000 ευρώ), καθώς και αφαίρεση της ιατρικής άδειας.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν αποδεδειγμένες περιπτώσεις στις οποίες οι γιατροί να έχουν κληθεί να λογοδοτήσουν για "παρότρυνση σε έκτρωση". Η DW δεν κατάφερε να βρει δημόσια προσβάσιμες πληροφορίες σχετικά με αυτό.
Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικούς, μόνο η απειλή χρηματικής ποινής μπορεί να προκαλέσει φόβο στους εξειδικευμένους γιατρούς αναφορικά με τις συνέπειες.
Στη Νιζνι Νόβγκοροντ, για παράδειγμα, υπήρξε προσπάθεια να αποτρέψουν μια γυναίκα με ιατρικές αντενδείξεις από το να προχωρήσει σε έκτρωση. Ταυτόχρονα, οι περιφερειακές αρχές ανέφεραν ρεκόρ αρνήσεων από ιδιωτικές κλινικές να προχωρήσουν σε εκτρώσεις: από την αρχή του 2025, 46 από τις 55 εγκαταστάσεις (84%) παρέδωσαν εθελοντικά τις άδειές τους για τέτοιες παρεμβάσεις.
Στην περιοχή του Βολογκντα, οι περιορισμοί για τις εκτρώσεις γίνονται πιο αυστηροί. Στις αρχές της χρονιάς, ο κυβερνήτης της περιοχής, Γκεόργκι Φιλιμόνοφ, ζήτησε πλήρη απαγόρευση σε κρατικές και ιδιωτικές κλινικές. Αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στη ζωή των απλών ανθρώπων στην περιοχή. Τον Απρίλιο, σε μια γυναίκα αρνήθηκαν την έκτρωση με την αιτιολογία ότι υπήρχε προφορική εντολή του περιφερειακού υπουργείου Υγείας καθώς και "ηθικές και θρησκευτικές επιφυλάξεις".
Τελικά, η γυναίκα προχώρησε σε έκτρωση στην γειτονική περιοχή του Γιαροσλάβλ και προσέφυγε στο δικαστήριο. Στον διευθυντή της μαιευτικής κλινικής επιβλήθηκε χρηματική ποινή 15.000 ρουβλιών (περίπου 150 ευρώ) επειδή η κλινική αρνήθηκε τη διαδικασία.
Ποιος επιθυμεί μια ολοκληρωτική απαγόρευση των αμβλώσεων;
Θεσμοί που συνδέονται με την κυβέρνηση απαιτούν όλο και περισσότερο μια ολοκληρωτική απαγόρευση των αμβλώσεων στη Ρωσία. Ένα από τα σημαντικότερα λόμπι, σ´ αυτή την κατεύθυνση, είναι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ήδη το 2019, ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας (Αλφειέφ) από τον Βολοκολάμσκ, δήλωσε ότι η εκκλησία του θεωρεί τις αμβλώσεις ως "νομιμοποιημένη δολοφονία ενός αγέννητου ανθρώπου", και το 2022 ο Πατριάρχης Κύριλλος ζήτησε απαγόρευση σε ιδιωτικές κλινικές.
Παράλληλα, η ακροδεξιά οργάνωση "Ρωσική Κοινότητα" το 2025 οργάνωσε διωγμούς ιατρών σε κλινικές στην Καλούνγκα. Εισέβαλαν σε νοσοκομεία, κατηγόρησαν τους ιατρούς ότι "σκοτώνουν παιδιά της Ρωσίας" και άσκησαν δημόσια πίεση στα κοινωνικά δίκτυα.
Σε μία περίπτωση, ο γυναικολόγος Ευγένιος αναγκάστηκε να υπερασπιστεί τα επαγγελματικά του καθήκοντα, όταν οργάνωση άρχισε να διαδίδει πληροφορίες γι' αυτόν και τον αποκαλούσε "ιατρό των αμβλώσεων".
Πριν από αυτό, η "Ρωσική Κοινότητα" είχε ήδη εισβάλει σε μία άλλη κλινική στην Καλούνγκα και είχε κατηγορήσει τη μαία για "κυνισμό", επειδή είχε διαδώσει πληροφορίες για χάπια αμβλώσεων.
Η θέση του Κρεμλίνου
Τα τελευταία δέκα χρόνια, το Κρεμλίνο έχει ενισχύσει τη ρητορική του. Ακόμα και το 2016, ο εκπρόσωπος τύπου Ντμίτρι Πέσκοφ δήλωσε ότι η κυβέρνηση δεν συμμετέχει στη συζήτηση για μια απαγόρευση, καθώς υπήρχαν εντελώς αντίθετες θέσεις στην κοινωνία.
Μέχρι το 2024, ο Πέσκοφ επικεντρώθηκε σε δημογραφικούς δείκτες: ο ρυθμός γεννήσεων στη Ρωσία είχε πέσει στο καταστροφικά χαμηλό επίπεδο 1,4 και κατά την άποψή του, το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί μόνο με αύξηση του ρυθμού. Το 2025, τελικά αρνήθηκε να τοποθετηθεί σε πιθανή απαγόρευση αμβλώσεων στις ρωσικές περιοχές.
Η θέση του προεδρου Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επίσης μεταβληθεί. Το 2017 προειδοποίησε ότι μια απαγόρευση των αμβλώσεων θα οδηγούσε σε αύξηση των μυστικών επεμβάσεων στη χώρα και σε ταξίδια γυναικών στο εξωτερικό.
Το 2021 μίλησε για την ανάγκη βελτίωσης των συνθηκών ζωής για οικογένειες, αντί να τις αποτρέπουν μόνο από τις αμβλώσεις, και το 2023 τόνισε τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των γυναικών.
Αντικείμενο της δημογραφικής εξέλιξης το 2024 και 2025, ο Πούτιν τελευταία εξέφρασε την ανησυχία του για την έλλειψη γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία. Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε το μέγεθος του ρωσικού εδάφους και προειδοποίησε ότι με την τρέχουσα δημογραφική ανάπτυξη είναι δύσκολο να διατηρηθεί.
Evgeniy Dyuk (Αναδημοσίευση από Deutsche Welle)
Επιμέλεια: Ε.Μ.
Add comment
Comments