Πώς η Ρωσία ενώνει εξτρεμιστές σε όλη τη Γερμανία

Published on October 29, 2025 at 10:44 AM

Περίπου ένα μήνα μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, η οποία σκότωσε σχεδόν 1.200 ανθρώπους και είδε περισσότερους από 250 να κρατούνται όμηροι, μπλε αστέρια του Δαβίδ άρχισαν να εμφανίζονται σε τοίχους σε όλο το Παρίσι. Αρχικά, τα περιστατικά θεωρήθηκαν αντισημιτικά, αλλά οι έρευνες αργότερα υπέδειξαν ότι ήταν μέρος μιας ρωσικής εκστρατείας παραπληροφόρησης. Δύο ζευγάρια από τη Μολδαβία λέγεται ότι ζωγράφισαν με σπρέι τα αστέρια σε τοίχους στη γαλλική πρωτεύουσα έναντι μικρής αμοιβής, ακολουθώντας οδηγίες από κάποιον στο εξωτερικό. Η πρόθεση ήταν να δημιουργηθεί σύγχυση και δυσπιστία και όχι να σταλεί ένα ρητά αντισημιτικό μήνυμα.

Και στη Γερμανία, προσλαμβάνονται άτομα για να πραγματοποιούν μικρής κλίμακας δολιοφθορές και κατασκοπεία για λογαριασμό ξένων συμφερόντων.

Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών (BND), η Ομοσπονδιακή Αστυνομία Εγκλήματος (BKA), η εγχώρια υπηρεσία πληροφοριών (BfV) και η Στρατιωτική Υπηρεσία Αντικατασκοπείας (MAD) πιστεύουν ότι η Ρωσία βρίσκεται πίσω από την στρατολόγηση των λεγόμενων "πρακτόρων χαμηλού επιπέδου." Αυτοί οι "πράκτορες" συνήθως στρατολογούνται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και πληρώνονται μικρά ποσά για να εκτελούν μικρές εργασίες, όπως η φωτογράφιση κρίσιμων ή στρατιωτικών υποδομών, η διάπραξη εμπρησμών ή η δημιουργία γκράφιτι με σπρέι.

"Μερικές φορές στρατολογούνται για ιδεολογικούς λόγους," εξήγησε ο Αυστριακός αναλυτής παραπληροφόρησης Ντίτμαρ Πίχλερ. "Αυτό που ψάχνετε είναι απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα: ανήκουν σε ομάδες κοινωνικής δικτύωσης, έχουν ήδη ριζοσπαστικοποιηθεί; Είναι απελπισμένοι;" πρόσθεσε ο Πίχλερ.

"Εδώ στη Δύση, υπάρχουν συχνά άνθρωποι που τους αρέσουν οι εικόνες με τον Πούτιν ή μοιράζονται σχετικά memes. Στη συνέχεια, επικοινωνούν μαζί τους, με στόχο να τους προσελκύσουν σταδιακά και να τους ενισχύσουν οικονομικά," ανέφερε. Η πολιτική αφοσίωση είναι σε μεγάλο βαθμό άσχετη, επειδή "η Ρωσία υποστηρίζει όλα τα εξτρεμιστικά κινήματα στη Γερμανία και σε όλη την Ευρώπη," δήλωσε ο ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας Δρ. Χανς Γιάκομπ Σίντλερ, επικεφαλής του Προγράμματος Καταπολέμησης του Εξτρεμισμού (CEP). Για τη Ρωσία, δεν έχει σημασία αν οι ομάδες είναι αριστερές, δεξιές ή ισλαμιστικές - αυτό που μετράει είναι το επίπεδο αναστάτωσης που μπορούν να δημιουργήσουν.

Σύμφωνα με τον Σίντλερ, ο στόχος δεν είναι απαραίτητα να προκαλέσουν άμεση ζημιά. Αντίθετα, αυτά τα δίκτυα αποτελούν μέρος του υβριδικού πολέμου, σπέρνοντας διχασμό και ανασφάλεια σε όλη την κοινωνία.

Από νεοναζί έως σταλινικούς

Ενώ οι προσπάθειες δολιοφθοράς και κατασκοπείας της Ρωσίας στοχεύουν σαφώς στο να βλάψουν την Ουκρανία σε απάντηση στην υποστήριξη της Δύσης προς το Κίεβο, η ευρύτερη εκστρατεία υβριδικού πολέμου κατά της Δύσης έχει ως κύριο στόχο τη σπορά χάους, ανασφάλειας και διχασμού.

Ο πρόεδρος της εγχώριας υπηρεσίας πληροφοριών (BfV), Σινάν Σελέν, δήλωσε στο RTL Nachtjournal Spezial ότι "η προσέγγιση δεν περιορίζεται σε μεμονωμένα άτομα ή κόμματα." Ωστόσο, πρόσθεσε ο Σελέν, "αυτό που βλέπουμε είναι ότι αυτές οι προσπάθειες είναι ιδιαίτερα έντονες στα πολιτικά περιθώρια. Τόσο στην αριστερά όσο και στη δεξιά, υπάρχουν προσπάθειες για την επίτευξη επαφών, με την ελπίδα ότι θα είναι επιτυχείς."

Ο ερευνητής σε ζητήματα εξτρεμισμού Δρ. Γιοχάνες Κις δήλωσε στο Euronews ότι πολλές εξτρεμιστικές ομάδες διατηρούν ιδεολογικούς δεσμούς με τη Ρωσία. "Υπάρχουν ακόμη ακροδεξιά ρεύματα που διατηρούν παραδοσιακές αντισλαβικές απόψεις, όπως κάποτε έκαναν οι Ναζί," είπε ο Κις. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες, η λεγόμενη Νέα Δεξιά έχει μετατοπιστεί. Η εστίασή τους έχει απομακρυνθεί από την κλασική φυλετική θεωρία και έχει στραφεί στον εθνοπλουραλισμό. Ο Κις πρόσθεσε ότι η Ρωσία έχει βρει ένα δεκτικό κοινό μεταξύ αυτών των ομάδων. Οι εθνοπλουραλιστές πιστεύουν ότι κάθε "εθνοτική" ή πολιτιστική ομάδα χρειάζεται τον δικό της χώρο και ταυτότητα και ότι οι διαφορετικές ομάδες πρέπει να παραμείνουν ξεχωριστές για να διατηρήσουν την "πολιτιστική τους καθαρότητα." 

Σύνδεσμοι με τη Ρωσία

Στην έρευνά του για τον ακροδεξιό εξτρεμισμό και άλλα αντιδημοκρατικά κινήματα, ο Δρ. Γιοχάνες Κις έχει επανειλημμένα συναντήσει στοιχεία ρωσικών διασυνδέσεων. Αυτά, είπε, δεν είναι αρκετά ισχυρά για να ισχυριστούν ότι κάποιο συγκεκριμένο κόμμα ή ομάδα ελέγχεται άμεσα από τη Μόσχα, αλλά υπάρχουν σαφείς επικαλύψεις και κοινά συμφέροντα. Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα, πρόσθεσε, είναι το κόμμα της Ελεύθερης Σαξονίας. "Είναι γνωστό ότι ο ηγέτης του κόμματος έχει μακροχρόνιους δεσμούς με τη Ρωσία," ανέφερε ο Κις. "Σπούδασε εκεί, ταξίδευε τακτικά, διατηρούσε επαφές και μάλιστα εκπροσώπησε ρωσικές εταιρείες ως δικηγόρος στη Γερμανία. Αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία ότι έλαβε ρωσικά χρήματα για να δημιουργήσει την Ελεύθερη Σαξονία," εξήγησε.

"Ωστόσο, αυτοί οι δεσμοί υπάρχουν και οι στρατηγικές είναι πανομοιότυπες. Για παράδειγμα, υπήρξε μια αντιπροσωπεία της "Ελεύθερης Σαξονίας" που επισκέφθηκε τη Ρωσία πριν κλιμακωθεί ο πόλεμος. Και κατά τη διάρκεια της λεγόμενης προσφυγικής κρίσης μετά το 2015, οι ψεύτικοι λογαριασμοί και οι διαδικτυακές καμπάνιες της Ρωσίας - ειδικά σε ρωσόφωνα δίκτυα στη Γερμανία - εργάστηκαν για να πυροδοτήσουν τις εντάσεις. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο: μπορούμε να εντοπίσουμε τη ρωσική επιρροή σε αυτήν την περιοχή από το 2015 ή το 2016," εξήγησε.

Σύμφωνα με τον Κις, υπάρχει ένα ευρύτερο ιδεολογικό στοιχείο που παίζει ρόλο: η απόρριψη της νεωτερικότητας, της σύγχρονης κοινωνίας και όλων όσων σχετίζονται με αυτήν - από τον φεμινισμό έως τη φιλελεύθερη δημοκρατία. Σε αυτή την κοσμοθεωρία, η Ρωσία θεωρείται ως το "αντίβαρο" στη σύγχρονη Δύση και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αντιθέτως, οι αριστερές εξτρεμιστικές ομάδες απορρίπτουν το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ για διαφορετικούς λόγους, θεωρώντας τες ως "ιμπεριαλιστικές δυνάμεις" υπεύθυνες - μαζί με τον καπιταλισμό - για την παγκόσμια ανισότητα. Για πολλούς εξτρεμιστές, η Ρωσία γίνεται η φυσική εναλλακτική λύση. "Βλέπετε ακόμη και νεοναζί να εκφράζουν αλληλεγγύη για την Παλαιστίνη, ισχυριζόμενοι ότι ο παλαιστινιακός λαός έχει επίσης δικαίωμα στην αυτοδιάθεση - σύμφωνα με την εθνοπλουραλιστική τους σκέψη," είπε ο Κις. "Είναι εν μέρει πρόκληση - ένας τρόπος να εκδικηθούν την αριστερά - αλλά αποκαλύπτει επίσης μια σαφή εχθρότητα προς το Ισραήλ, το εβραϊκό κράτος. Αυτές οι ιδέες αλληλεπικαλύπτονται και συγχωνεύονται πολύ γρήγορα." 

Η ρωσική προπαγάνδα χτυπάει κόκκινο

Ένα παράδειγμα αυτού είναι το μέσο ενημέρωσης Redfish, το οποίο παρουσιάστηκε ως μια πλατφόρμα ειδήσεων με  αριστερή προσέγγιση. Σύμφωνα με έρευνα του Vice από τον Μάρτιο του 2022, ήταν στην πραγματικότητα ένα προπαγανδιστικό έργο του Κρεμλίνου, που περιγράφεται ως θυγατρική της ρωσικής κρατικής εταιρείας Ruptly GmbH. Το Redfish στόχευε σε αριστερό και "προοδευτικό" κοινό, χρησιμοποιώντας ζητήματα όπως ο ρατσισμός και ο αποικιοκρατία για να τυλίξει τις φιλορωσικές αφηγήσεις με μια πιο αξιόπιστη συσκευασία.

Το 2023, ανακοίνωσε ότι είχε αναγκαστεί να κλείσει, αλλά γρήγορα εμφανίστηκε ένας διάδοχος με το όνομα Red. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας επιβεβαίωσε τον Ιούνιο ότι η Ρωσία χρησιμοποιούσε ξανά το νέο μέσο ως μέρος μιας εκστρατείας παραπληροφόρησης που στόχευε στη διαίρεση της γερμανικής κοινωνίας.

Μέχρι το κλείσιμό του τον Μάιο του τρέχοντος έτους, το Red διοικούνταν από την τουρκική εταιρεία μέσων ενημέρωσης AFA Medya, της οποίας ο ιδρυτής, Χουσεΐν Ντογρού, βρίσκεται ήδη στον κατάλογο κυρώσεων της ΕΕ για τους δεσμούς του με τη Ρωσία. Και οι δύο κατηγορούνται ότι προσπαθούν να υπονομεύσουν τη δημοκρατική διαδικασία στη Γερμανία.

Σύμφωνα με τον Κις, ο αντισημιτισμός μεταξύ τμημάτων της αριστεράς εξακολουθεί να φέρει το αποτύπωμα του σταλινισμού. Τη δεκαετία του 1950, ο Στάλιν διέδωσε έντονη αντισημιτική προπαγάνδα - και ίχνη αυτής της ιδεολογίας έχουν έκτοτε διεισδύσει σε ορισμένα αριστερά κινήματα της Δυτικής Ευρώπης. "Τελικά, τόσο η άκρα δεξιά όσο και η άκρα αριστερά τείνουν να μοιράζονται μια νοοτροπία που επικεντρώνεται στον «λαό» έναντι των «ελίτ». Αυτού του είδους η λαϊκιστική σκέψη φέρει στοιχεία που, στη δομή τους, συνδέονται στενά με τον αντισημιτισμό," δήλωσε Κις.

Αυτό το μείγμα πολιτικών κινημάτων με φιλορωσικές συμπάθειες είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στην προπαγάνδα του Κρεμλίνου - και αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής του υβριδικού πολέμου της Ρωσίας. Με αυτόν τον τρόπο, η Μόσχα κατάφερε να αναστατώσει τη Δύση με μια σειρά μικρών αλλά επίμονων προκλήσεων. Ο υβριδικός πόλεμος περιγράφεται από τους ειδικούς σε ορισμένες περιπτώσεις ως τρομοκρατία και συγκρίνεται στις μεθόδους του με εκείνες της λεγόμενης ομάδας Ισλαμικού Κράτους. 

 

Johanna Urbancik (Αναδημοσίευση από Euronews)

Επιμέλεια/Απόδοση: E.M.

Add comment

Comments

There are no comments yet.