Temu και Shein κατακτούν την Ευρώπη και η Ε.Ε. ψάχνεται

Όταν η κινεζική διαδικτυακή εταιρεία λιανικής πώλησης γρήγορης μόδας (fast fashion) Shein άνοιξε την πρώτη της μπουτίκ στις αρχές Νοεμβρίου στο Παρίσι, υπήρξαν διαμαρτυρίες αλλά και μια τεράστια αύξηση πελατών. Το φυσικό κατάστημα στο πολυκατάστημα BHV Marais χτυπάει ένα νευρικό σημείο, και όχι μόνο επειδή βρίσκεται στην έδρα της υψηλής ραπτικής. Είναι μια σχέση αγάπης-μίσους με μια εταιρεία, μια σχέση - με τα ίδια χαρακτηριστικά- που επίσης συναντάται όχι μόνο στη Γαλλία.

Υπερβολικά φθηνό και αφορολόγητο

Συχνά τοποθετημένη στην ίδια κατηγορία με την διαδικτυακή πλατφόρμα Temu, η οποία επιτρέπει στους κατασκευαστές να πωλούν προίόντα όχι μόνο μοδας αλλά σε πολύ περισσότερες κατηγορίες, απευθείας στους καταναλωτές, η Shein έχει επικριθεί για παραποίηση, επιθετικό μάρκετινγκ, κακές συνθήκες εργασίας και μη ασφαλή προϊόντα. Παρ 'όλα αυτά, πολλοί πελάτες είναι ευχαριστημένοι με τις περισσότερες ευκαιρίες αγορών και τις χαμηλές τιμές. Αν και οι δύο εταιρείες είναι διαφορετικές και έχουν διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα, το αποτέλεσμα είναι συχνά το ίδιο: μια πλημμύρα φθηνών κινεζικών προϊόντων και οι συνοδευτικές συσκευασίες.

Εκτός από την εξαιρετικά χαμηλή τιμή τους, η απαλλαγή των προϊόντων από τους εισαγωγικούς δασμούς για δέματα αξίας μικρότερης των €150από την Ευρωπαϊκή Ένωση, λειτουργεί επίσης προς όφελος των 2 αυτών εταιρειών. Οι ΗΠΑ είχαν παρόμοιο κενό για δέματα αξίας μικρότερης των $800, αλλά άλλαξαν τους κανονισμούς τους, γεγονός που οδήγησε σε μείωση των αποστολών. Η ΕΕ βρίσκεται στα τελικά στάδια της υιοθέτησης ενός παρόμοιου κανονισμού για να καλύψει το δικό της κενό για αγαθά χαμηλής αξίας, αλλά ενδέχεται να μην τεθεί σε ισχύ πριν από το 2028.

Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, η Temu ανακοίνωσε ότι είχε κατά μέσο όρο 115 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες στην ΕΕ και η Shein είχε 145 εκατομμύρια. Και για τις δύο πλατφόρμες, πρόκειται για αύξηση περίπου 12% σε σύγκριση με τους προηγούμενους έξι μήνες.

Εκατομμύρια δέματα από την Κίνα

Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες που σχετίζονται με αυτές τις κινεζικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου είναι η βιωσιμότητα. Πολλά από τα αγαθά που αγοράζονται στις πλατφόρμες τους αποστέλλονται απευθείας από κατασκευαστές στην Κίνα σε καταναλωτές σε όλο τον κόσμο. Αυτά τα ατομικά συσκευασμένα προϊόντα μεταφέρονται αεροπορικώς για γρήγορη παράδοση, υπερφορτώνουν τις τελωνειακές αρχές και συχνά δεν μπορούν να επιστραφούν. Οι περιβαλλοντικές ομάδες ανησυχούν για τα απόβλητα ρούχων που προκαλούνται από τη φθηνή γρήγορη μόδα, τα απόβλητα πλαστικών και χαρτονένιων συσκευασιών και τις εκπομπές από όλες αυτές τις πτήσεις που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά των αγαθών σε όλο τον κόσμο. Και οι αριθμοί είναι πράγματι τεράστιοι.

Διαμαρτυρίες κατά της πλατφόρμας Shein στο Παρίσι

Το 2024, περίπου 4,6 δισεκατομμύρια είδη χαμηλής αξίας εισήχθησαν στην ΕΕ, σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Φεβρουάριο. Αυτό είναι διπλάσιο από το 2023 και περισσότερο από τρεις φορές μεγαλύτερο από το 2022. Από αυτά τα δώδεκα εκατομμύρια δέματα την ημέρα, το 91% προέρχεται από την Κίνα. Δεν προέρχονται όλα αυτά τα δέματα από την Temu ή την Shein, αλλά μαζί αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο μερίδιο του συνολικού όγκου.

"Η Ευρώπη κατακλύζεται από μια πλημμύρα μικρών δεμάτων από την Κίνα και θα παραμείνει έτσι", δήλωσε στην DW ο Agustin Reyna, γενικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Καταναλωτών (BEUC) με έδρα τις Βρυξέλλες.

Προστασία καταναλωτών στην ΕΕ

Εκτός από τα ζητήματα βιωσιμότητας, ομάδες υπεράσπισης των καταναλωτών και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει για μη ασφαλή προϊόντα που δεν συμμορφώνονται με τα πρότυπα της ΕΕ. Νέα αποτελέσματα δοκιμών που δημοσιεύθηκαν στις 30 Οκτωβρίου από το Stiftung Warentest, έναν ανεξάρτητο οργανισμό με έδρα το Βερολίνο που ειδικεύεται στις δοκιμές προϊόντων, επιβεβαιώνουν αυτό που πολλοί φοβούνται.

Οι δοκιμές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από κοινού με ομάδες από το Βέλγιο και τη Δανία, οδήγησαν σε αποκαλυπτικά αποτελέσματα. Μαζί, εξέτασαν κολιέ, φορτιστές USB και βρεφικά παιχνίδια. Από τα 162 είδη που αγοράστηκαν από κατασκευαστές που πωλούν μέσω των Temu και Shein, τα 110 δεν συμμορφώνονταν με τα πρότυπα της ΕΕ και περίπου το ένα τέταρτο ήταν δυνητικά επικίνδυνα. Ορισμένα από τα είδη είχαν υψηλή περιεκτικότητα σε φορμαλδεΰδη ή βαρέα μέταλλα όπως το κάδμιο. Μερικοί από τους φορτιστές USB απλώς υπερθερμάνθηκαν. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Καταναλωτών πιστεύει ότι η παραβίαση των κανόνων ασφαλείας οδηγεί σε αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς ορισμένες εταιρείες πωλούν προϊόντα που δεν συμμορφώνονται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφαλείας, ενώ οι τοπικές εταιρείες πρέπει να συμμορφώνονται με αυτούς τους κανόνες.

Οι αρχές της ΕΕ δεν μένουν άπραγες Τον Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε προειδοποίηση στη Shein για πρακτικές στην πλατφόρμα της που παραβιάζουν το δίκαιο των καταναλωτών της ΕΕ. Τα παράπονα περιλαμβάνουν ψεύτικες εκπτώσεις, πίεση στους καταναλωτές για ολοκλήρωση αγορών, παραπλανητικές πληροφορίες σχετικά με τα νόμιμα δικαιώματα των καταναλωτών, παραπλανητικές ετικέτες προϊόντων και παραπλανητικούς ισχυρισμούς βιωσιμότητας. Τον Ιούλιο, η Επιτροπή διαπίστωσε προσωρινά ότι η Temu είχε παραβιάσει τις υποχρεώσεις της βάσει του Νόμου περί Ψηφιακών Υπηρεσιών, καθώς δεν είχε λάβει επαρκή μέτρα για να σταματήσει την πώληση παράνομων προϊόντων. Περαιτέρω έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υψηλό πρόστιμο.