Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Nicolas Maduro, εμφανίζεται ακόμη πιο απομονωμένος αυτή την εβδομάδα, αφού έχασε δύο περιφερειακούς συμμάχους, την Ονδούρα και τον Άγιο Βικέντιο και τις Γρεναδίνες, στις κάλπες, καθώς αντιμετωπίζει την ενίσχυση του ναυτικού της Ουάσινγκτον στην Καραϊβική. Στην Ονδούρα, τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των εκλογών της Κυριακής κατέστησαν σαφές ένα πράγμα: Η υποψήφια Rixi Moncada, προστατευόμενη της αριστερής προέδρου Xiomara Castro, υποβιβάστηκε στην τρίτη θέση στην προεδρική κούρσα με ελάχιστες ελπίδες νίκης. Αν και η καταμέτρηση των ψήφων εξακολουθεί να γίνεται, η κούρσα έχει περιοριστεί σε δύο δεξιούς υποψηφίους που έχουν υποσχεθεί να διακόψουν τους δεσμούς τους με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας: τον Salvador Nasralla και τον Nasry Asfura, ο οποίος υποστηρίχθηκε την περασμένη εβδομάδα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump.
Στον Άγιο Βικέντιο και τις Γρεναδίνες, ο πρωθυπουργός Ralph Gonsalves, ένθερμος υποστηρικτής του Maduro, έχασε τις εκλογές την περασμένη εβδομάδα μετά από σχεδόν 25 χρόνια στην εξουσία. Στη χώρα θα ηγηθεί ο κεντροδεξιός πολιτικός Godwin Friday, του οποίου το κόμμα κέρδισε 14 από τις 15 έδρες στο Κοινοβούλιο.
Αυτά τα αποτελέσματα, σε συνδυασμό με προηγούμενες πολιτικές μετατοπίσεις σε όλη τη Λατινική Αμερική, υποδεικνύουν την απομάκρυνση της περιοχής από το κάποτε δημοφιλές λαϊκιστικό κίνημα της Βενεζουέλας, γνωστό ως Τσαβισμός. Ιδρύθηκε από τον Πρόεδρο Hugo Chávez, ο οποίος πέθανε εν ενεργεία το 2013, και συνεχίστηκε από τον Maduro. Ακόμα και χώρες που κυβερνώνται από αριστερούς ή κεντροαριστερούς ηγέτες - όπως η Βραζιλία, η Χιλή, το Μεξικό και η Κολομβία - έχουν περιορίσει τους δεσμούς τους με τη Βενεζουέλα του Maduro, ειδικά μετά τις αμφισβητούμενες εκλογές του 2024. Ο Maduro αυτοανακηρύχθηκε νικητής στην επανεκλογή του παρά τα στοιχεία που αποδείκνυαν το αντίθετο.
Ένα μεταβαλλόμενο πολιτικό τοπίο
Ενώ η Βενεζουέλα έχει παραμείνει περίπου στην ίδια θέση μετά από περισσότερα από 25 χρόνια Τσαβισμού, οι χώρες της περιοχής έχουν ταλαντευτεί μεταξύ αριστερών και δεξιών ηγετών.
Η Κολομβία, η οποία μοιράζεται μακρά χερσαία σύνορα και ένα διακρατικό πρόβλημα διακίνησης ναρκωτικών με τη Βενεζουέλα, είχε πάντα μια ταραγμένη σχέση με τη γείτονά της. Υπό την τρέχουσα προεδρία του Gustavo Petro, αυτή η συνεργασία έχει κλονιστεί.
Στις αρχές της προεδρίας του, ο Petro αποκατέστησε τις διπλωματικές σχέσεις με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας, αλλά τώρα φαίνεται να έχει αποστασιοποιηθεί από τον ηγέτη της. Την περασμένη εβδομάδα, ο Petro δήλωσε στο CNN ότι ο Maduro δεν έχει καμία σχέση με το εμπόριο ναρκωτικών, όπως ισχυρίζονται οι ΗΠΑ, αν και αναγνώρισε ότι το πρόβλημα του προέδρου της Βενεζουέλας είναι η "έλλειψη δημοκρατίας και διαλόγου."
Η σχέση της Βενεζουέλας με την Αργεντινή έχει επιδεινωθεί με την πάροδο του χρόνου. Κατά τη διάρκεια των αριστερών προεδριών του Néstor Kirchner (2003-2007) και της συζύγου του, Cristina Fernández de Kirchner (2007-2015), το Καράκας και το Μπουένος Άιρες γνώρισαν μια αναζωπύρωση των διπλωματικών δεσμών, με αυξανόμενο το μεταξύ τους εμπόριο και αμοιβαία αλληλουποστήριξη. Αλλά ο διάλογος ουσιαστικά διακόπηκε μετά την εκλογή του Mauricio Macri, ενός κεντροδεξιού επιχειρηματία, ως προέδρου το 2015, και ακόμη περισσότερο μετά την εκλογή του Javier Milei, το 2023.
Τα τελευταία χρόνια, άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής έχουν επίσης μετατοπιστεί προς τα δεξιά και μακριά από τον Maduro, συμπεριλαμβανομένων του Ισημερινού, του Ελ Σαλβαδόρ και της Βολιβίας.
Οι σχέσεις με τη Βραζιλία κυμαίνονταν από φιλικές έως ανταγωνιστικές. Κατά τη διάρκεια των αριστερών κυβερνήσεων του Luiz Inácio Lula da Silva (2003-2010) και της Dilma Rousseff (2010-2016), οι δεσμοί με το Καράκας άκμασαν, αλλά επιδεινώθηκαν κατά τη διάρκεια των δεξιών κυβερνήσεων του Michel Temer και του Jair Bolsonaro. Οι σχέσεις αποκαταστάθηκαν όταν ο Lula da Silva επέστρεψε στην προεδρία πριν από τρία χρόνια - αν και όχι στο ίδιο επίπεδο.
Σε τι χρησιμεύουν οι αιώνιοι σύμμαχοι;
Εάν η κατάσταση στην Καραϊβική κλιμακωθεί σε μια μεγαλύτερη σύγκρουση, η Βενεζουέλα θα έχει μόνο μια χούφτα εναπομείναντες φίλους στην περιοχή και είναι απίθανο κάποιος από αυτούς να είναι χρήσιμος. Η Κούβα, μακροχρόνιος αντίπαλος των Ηνωμένων Πολιτειών, υπήρξε πιστός σύμμαχος της Βενεζουέλας από τότε που ο Chávez ανέλαβε την εξουσία και παραμένει μέχρι σήμερα.
Ο υπουργός Εξωτερικών Bruno Rodríguez δήλωσε στο CNN στα τέλη Σεπτεμβρίου ότι η Κούβα "υποστηρίζει πλήρως και ολοκληρωτικά" την κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Αλλά όταν ρωτήθηκε αν η Κούβα θα απαντούσε σε μια αμερικανική επίθεση στη χώρα, ο υπουργός Εξωτερικών απέφυγε να απαντήσει άμεσα: "Είναι ένα υποθετικό σενάριο. Όταν με ενημερώσετε ότι έχει λάβει χώρα στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ, θα σας ενημερώσω."
Το "πληγωμένο κομμουνιστικό" νησί, το οποίο διέρχεται μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις της πρόσφατης ιστορίας του, δεν είναι σε θέση να παράσχει στρατιωτική βοήθεια στη Βενεζουέλα και, πέρα από τις δηλώσεις του Rodríguez, η Κούβα έχει παραμείνει στο περιθώριο. Ο άλλος φίλος της Βενεζουέλας είναι η Νικαράγουα, ένα μικρό έθνος της Κεντρικής Αμερικής, με επικεφαλής τον Daniel Ortega. Ο αμφιλεγόμενος πρόεδρος κατηγορείται εδώ και καιρό για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ισχυρισμούς που απορρίπτει κατηγορηματικά.
Ο Ortega έχει παραμείνει ως επί το πλείστον σιωπηλός κατά τη διάρκεια αυτής της τεταμένης περιόδου και δεν έχει προσφέρει καμία βοήθεια στη Βενεζουέλα. Στα τέλη Σεπτεμβρίου, ωστόσο, καταδίκασε την αμερικανική στρατιωτική συσσώρευση στην Καραϊβική, ισχυριζόμενος ότι η Ουάσινγκτον προσπαθούσε να "κατασχέσει το πετρέλαιο της Βενεζουέλας κατασκευάζοντας μια ιστορία ότι η κοκαΐνη προέρχεται από αυτή τη νότια χώρα." Παρόλο που ο Maduro απομονώνεται ολοένα και περισσότερο στη Λατινική Αμερική και οι παλιοί του φίλοι είναι απασχολημένοι με τα δικά τους προβλήματα, οι επιπτώσεις μιας πιθανής σύγκρουσης είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθούν σε μια περιοχή που εδώ και καιρό έχει μια σχέση αγάπης-μίσους με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Με περισσότερα από δώδεκα πολεμικά πλοία και 15.000 στρατιώτες στην περιοχή στο πλαίσιο αυτού που το Πεντάγωνο έχει ονομάσει "Επιχείρηση Νότιο Δόρυ", ο Trump πραγματοποίησε συνάντηση στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα το βράδυ σχετικά με τα επόμενα βήματα στη Βενεζουέλα, δήλωσαν στο CNN πηγές που γνωρίζουν το θέμα.
Ο Maduro παίζει το παιχνίδι της αναμονής
Την Κυριακή, ο Maduro απάντησε στην εκστρατεία πίεσης των ΗΠΑ με ένα οικείο, προκλητικό μήνυμα: "Ήταν κυρώσεις, απειλές, αποκλεισμοί, οικονομικός πόλεμος και οι Βενεζουελάνοι δεν πτοήθηκαν. Εδώ, όπως λένε, όλοι φόρεσαν τις μπότες τους και πήγαν στη δουλειά," είπε.
Από τότε που διαδέχθηκε τον Chávez στην προεδρία το 2013, ο Maduro έχει συνηθίσει να ζει μέρα με τη μέρα, ειδικά στις περιόδους των πολλαπλών κρίσεων που τον οδήγησαν στο να σφίξει τον απόλυτο έλεγχο της εξουσίας, δήλωσαν στο CNN άτομα που έχουν έρθει σε άμεση επαφή μαζί του. "Προετοιμάζεται για έναν γύρο διαπραγματεύσεων, επομένως δεν θα εγκαταλείψει κανένα χαρτί στην τράπουλά του εκτός αν αναγκαστεί," δήλωσε στο CNN τον περασμένο μήνα ένας διπλωμάτης στο Καράκας, ζητώντας να μιλήσει ανώνυμα λόγω της εμπιστευτικής φύσης της συνομιλίας.
Germán Padinger και Gonzalo Zegarra (Αναδημοσίευση από CNN)
Επιμέλεια/Απόδοση: Ε.Μ.
Add comment
Comments