Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία για την αποστολή παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων στην Ουκρανία μετά από μια 16ωρη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, σε μια σημαντική ήττα για τον Γερμανό Καγκελάριο Friedrich Merz και την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen.
Οι χώρες αναγκάστηκαν αντ' αυτού να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης με βάση το κοινό χρέος της ΕΕ, το οποίο προωθούσε επί εβδομάδες ο Βέλγος πρωθυπουργός Bart De Wever και θεωρούνταν απίθανο να υιοθετηθεί ακόμα και λίγες ώρες πριν ολοκληρωθεί η συμφωνία. Σε ένα περαιτέρω πλήγμα για την ενότητα της ΕΕ, τρεις χώρες - η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχική Δημοκρατία - δεν θα συμμετάσχουν στο κοινό δάνειο. "Το συμπέρασμα, μετά από τα αποτελέσματα της σημερινής συνεδρίασης, είναι ότι η υποστήριξή μας προς την Ουκρανία είναι εγγυημένη", δήλωσε η Δανή πρωθυπουργός Mette Frederiksen καθώς η σύνοδος κορυφής ολοκληρώθηκε στις 3 π.μ.
Η συμφωνία παρέχει μια κρίσιμη σανίδα σωτηρίας για την οικονομία της Ουκρανίας που μαστίζεται από τον πόλεμο, καθώς αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μιας επικείμενης οικονομικής κρίσης ήδη από την επόμενη άνοιξη, με τη σύγκρουσή της με τη Ρωσία να συνεχίζεται για τέταρτο χρόνο. Αν και η συμφωνία επιτρέπει σε όλους να διεκδικήσουν τη νίκη, αυτή δεν ήταν η λύση για την οποία η Γερμανία και η Επιτροπή πίεζαν ενόψει αυτής της συνόδου κορυφής. "Φυσικά, σε ορισμένους δεν άρεσε... θέλουν να τιμωρήσουν τον [Ρώσο πρόεδρο Vladimir] Putin παίρνοντας τα χρήματά του", δήλωσε ο De Wever, αναφερόμενος στο αρχικό σχέδιο για τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας. Αλλά "η πολιτική δεν είναι μια δουλειά για συναισθήματα" και "ο ορθολογισμός επικράτησε".
Για εβδομάδες, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ και το Βερολίνο πίεζαν τις χώρες-μέλη να οριστικοποιήσουν ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο για τη χρήση έως και €210 δισ. παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Ο De Wever διασφάλισε για άλλη μια φορά ότι αυτό δεν θα συμβεί, αφού ήδη εκτροχίασε το σχέδιο αξοποίησης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων κατά τη διάρκεια προηγούμενης συνόδου κορυφής τον Οκτώβριο. Αντίθετα, οι ηγέτες συμφώνησαν να δανειστούν από κοινού €90 δισ. για να χρηματοδοτήσουν ένα δάνειο προς την Ουκρανία σε διάστημα δύο ετών. Το δάνειο αυτό θα εγγυηθεί ο κοινός προϋπολογισμός της ΕΕ. Ενώ αυτή η επιλογή άρεσε στις νότιες χώρες, δεν ευνοήθηκε από τη Γερμανία και τους συμμάχους της από τη Βόρεια Ευρώπη, οι οποίοι παραδοσιακά αντιτίθενται στην αναδοχή χρέους για τους υπερχρεωμένους ομολόγους τους.
Όμως στο τέλος, η επείγουσα ανάγκη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας και η απελπισία των ηγετών της ΕΕ να δείξουν την υποστήριξή τους καθώς ο Donald Trump διστάζει και ο Putin διακηρύσσει ότι νίκησε. Σε μια παραχώρηση προς τη Γερμανία, οι ηγέτες άνοιξαν την πόρτα στη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την αποπληρωμή του δανείου στην Ουκρανία. Αλλά αυτό είναι κάτι που θα διευθετηθεί στο μέλλον.
Οι τακτικές του De Wever
Καθώς το Βέλγιο αντιτίθεται στο σχέδιο χρήσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση του δανείου από τότε που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, διπλωμάτες και οικονομικοί εμπειρογνώμονες της ΕΕ πέρασαν πολλές άυπνες νύχτες κατά την προετοιμασία για τη σύνοδο κορυφής, βελτιώνοντας τα νομικά κείμενα και προσφέροντας επιπλέον οικονομικά αποθέματα για να καθησυχάσουν τον De Wever.
Τα διακυβεύματα ήταν όσο το δυνατόν υψηλότερα για τον Βέλγο πρωθυπουργό, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των ακινητοποιημένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας στην Ευρώπη κατέχεται από την χρηματοπιστωτική εταιρεία Euroclear, η οποία τυχαίνει να είναι εγγεγραμμένη στο Βέλγιο. Ο De Wever ζήτησε επανειλημμένα σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη αυτού του σχεδίου, οι χώρες της ΕΕ να διαθέσουν απεριόριστα ποσά μετρητών για να προστατεύσουν το Βέλγιο στην απίθανη περίπτωση που το Κρεμλίνο ανακτούσε τα χρήματα. Ωστόσο, αυτό ήταν ένα πολύ μεγάλο αίτημα ακόμη και για τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ιδέας των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, οι οποίοι απέρριψαν την βελγική προσφορά ως κάτι παραπάνω από μια "λευκή επιταγή".
Καθώς η Επιτροπή προσπαθούσε απεγνωσμένα να σώσει το σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, μια ξεχωριστή ομάδα χωρών με επικεφαλής το Βέλγιο και την Ιταλία σχεδίαζε κρυφά να επαναφέρει στην ζωή το προτιμώμενο Σχέδιο Β: το κοινό χρέος της ΕΕ. "Αναδείχθηκε ως η πιο ρεαλιστική και η πιο πρακτική λύση", δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Emannuel Macron στους δημοσιογράφους.
Mercosur και ο προϋπολογισμός της ΕΕ
Μια ολόκληρη ημέρα διπλωματικής φρενίτιδας ξεκίνησε με τους ηγέτες της ΕΕ να σπρώχνουν το ακανθώδες ζήτημα της χρηματοδότησης της Ουκρανίας χαμηλα στην ημερήσια διάταξη - μόνο και μόνο για να επιστρέψουν αργότερα το βράδυ, αφού οι βοηθοί τους είχαν προετοιμάσει μια συμφωνία κεκλεισμένων των θυρών. "Υπάρχει μια επικάλυψη μεταξύ των τριών θεμάτων της συνόδου κορυφής: Mercosur, ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ", δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. Ήταν προφανές από την αρχή ότι ο Merz - ο οποίος αντιμετωπίζοντας σοβαρές προκλήσεις στην πατρίδα του από το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία - δεν μπορούσε να επιστρέψει στο Βερολίνο με άδεια χέρια.
Εκτός από την υποστήριξή του στο σχέδιο ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ο Γερμανός καγκελάριος υποστηρίζει και την εμπορική συμφωνία της Mercosur με τη Νότια Αμερική, η οποία κρέμεται από μια κλωστή εδώ και δεκαετίες και υποτίθεται ότι θα υπογραφόταν αυτή την εβδομάδα. Ωστόσο, σύντομα έγινε σαφές ότι η Ιταλίδα πρωθυπουργός Giorgia Meloni - η οποία έχει γίνει γνωστή στις Βρυξέλλες ως πραγματίστρια - θα προσπαθούσε να τορπιλίσει και τα δύο αγαπημένα έργα του Mertz.
Εξασφάλισε την αναβολή της συμφωνίας της Mercosur μέχρι τον Ιανουάριο και συνεργάστηκε με τον De Wever για να αποδομήσει σιγά σιγά το σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
"Η κοινή λογική επικράτησε", δήλωσε η Meloni.
Add comment
Comments